1. 古诗词大全
  2. 宋代诗人

欧阳修的诗词全集

共收录了207首诗词作品

欧阳修简介

欧阳修(1007─1072)字永叔,号醉翁,晚号六一居士,吉水(今属江西)人。修幼年丧父,家贫力学。天圣八年(1030)进士及第,为西京(今河南洛阳)留守推官。在西京三年,与钱惟演、梅尧臣、苏舜钦等诗酒唱和,遂以文章名天下。景祐元年(1034)召试学士院,授宣德郎。三年,以直言为范仲淹辩护,贬夷陵(今湖北宜昌)县令。庆历中,以右正言知制诰,参与范仲淹、韩琦、富弼等推行的「新政」。「新政」失败后,外任。至和元年(1054)丁母艰期满,召还与宋祁同修《唐书》。累迁礼部侍郎、枢密副使、参知政事。熙宁四年(1071)六月,以太子少师致仕,居颍州。次年卒,年六十六,谥文忠。《宋史》有传。对宋初以来靡丽的文风提出批评,主张文章应「明道」、「致用」,并积极培养后进,为北宋文坛领袖。著作宏富,有《新唐书》、《新五代史》等。其诗文杂著合为《欧阳文忠公文集》一百五十三卷。在40多年的仕宦生涯中,屡遭贬谪。庆历三年(1043)参与范仲淹「庆历新政」,五年被贬滁州太守。以后担任过朝廷和地方的许多重要官职,所谓「历仕三朝,备位二府」,是一位有作为的政治家,每到一处,多有政绩。在学术上取得了多方面的成就。既是文学家,又是史学家、经学家、金石学家,诗、词、散文均为一时之冠。他领导北宋诗文革新运动取得了胜利。又喜奖掖后进,在唐宋八大家中,除他之外的北宋五家,不是出自他的门下,就是受过他的奖引扶掖。苏轼父子及曾巩、王安石皆出其门下。一生写过500多篇散文,政论、史论、记事、抒情各体兼备,内容充实,文风流畅婉转。《朋党论》、《伶官传序》、《醉翁亭记》等为历代传诵。诗歌风格多样,有的议论时事,抨击腐败政治,同情人民疾苦,有的抒写个人情怀和山水景物;有的写得沉郁顿挫,有的写得清新秀丽。《六一诗话》是中国文学批评史上第一部诗话,开创了新的论诗体裁。词的创作从总的方面看,对花间、南唐词因袭的成分较多,但在思想内容和艺术手法上也有一定的发展。有咏史怀古的词篇,并用词这种形式和朝廷大臣、亲朋故旧唱和,表达对一些重大问题的看法。较少堆砌绮词丽句的无病呻吟,抒情个性是志气自若,放旷达观。他善于发现大自然的美,并在词中再现这种美,如《采桑子》、《渔家傲》诸阕,描绘西湖景物,写得清新洒脱。爱情词有的典雅含蕴,有的大胆率真,并注重心理刻划,增加了词的抒情深度。词集有《六一词》、《欧阳文忠公近体乐府》、《醉翁琴趣外编》。史学方面,除参加修撰《新唐书》外,又自著《新五代史》。
展开查看所有  

欧阳修诗集大全

  • 作者:欧阳修 朝代:宋代

      环滁皆山也。其西南诸峰,林壑尤美,望之蔚然而深秀者,琅琊也。山行六七里,渐闻水声潺潺而泻出于两峰之间者,酿泉也。峰回路转,有亭翼然临于泉上者,醉翁亭也。作亭者谁?山之僧智仙也。名之者谁?太守自谓也。太守与客来饮于此,饮少辄醉,而年又最高,故自号曰醉翁也。醉翁之意不在酒,在乎山水之间也。山水之乐,得之心而寓之酒也。
    若夫日出而林霏开,云归而岩穴暝,晦明变化者,山间之朝暮也。野芳发而幽香,佳木秀而繁阴,风霜高洁,水落而石出者,山间之四时也。朝而往,暮而归,四时之景不同,而乐亦无穷也。
    至于负者歌于途,行者休于树,前者呼,后者应,伛偻提携,往来而不绝者,滁人游也。临溪而渔,溪深而鱼肥。酿泉为酒,泉香而酒洌;山肴野蔌,杂然而前陈者,太守宴也。宴酣之乐,非丝非竹,射者中,弈者胜,觥筹交错,起坐而喧哗者,众宾欢也。苍颜白发,颓然乎其间者,太守醉也。
    已而夕阳在山,人影散乱,太守归而宾客从也。树林阴翳,鸣声上下,游人去而禽鸟乐也。然而禽鸟知山林之乐,而不知人之乐;人知从太守游而乐,而不知太守之乐其乐也。醉能同其乐,醒能述以文者,太守也。太守谓谁?庐陵欧阳修也。

      huán chú jiē shān yě 。qí xī nán zhū fēng ,lín hè yóu měi ,wàng zhī wèi rán ér shēn xiù zhě ,láng yá yě 。shān háng liù qī lǐ ,jiàn wén shuǐ shēng chán chán ér xiè chū yú liǎng fēng zhī jiān zhě ,niàng quán yě 。fēng huí lù zhuǎn ,yǒu tíng yì rán lín yú quán shàng zhě ,zuì wēng tíng yě 。zuò tíng zhě shuí ?shān zhī sēng zhì xiān yě 。míng zhī zhě shuí ?tài shǒu zì wèi yě 。tài shǒu yǔ kè lái yǐn yú cǐ ,yǐn shǎo zhé zuì ,ér nián yòu zuì gāo ,gù zì hào yuē zuì wēng yě 。zuì wēng zhī yì bú zài jiǔ ,zài hū shān shuǐ zhī jiān yě 。shān shuǐ zhī lè ,dé zhī xīn ér yù zhī jiǔ yě 。
    ruò fū rì chū ér lín fēi kāi ,yún guī ér yán xué míng ,huì míng biàn huà zhě ,shān jiān zhī cháo mù yě 。yě fāng fā ér yōu xiāng ,jiā mù xiù ér fán yīn ,fēng shuāng gāo jié ,shuǐ luò ér shí chū zhě ,shān jiān zhī sì shí yě 。cháo ér wǎng ,mù ér guī ,sì shí zhī jǐng bú tóng ,ér lè yì wú qióng yě 。
    zhì yú fù zhě gē yú tú ,háng zhě xiū yú shù ,qián zhě hū ,hòu zhě yīng ,yǔ lǚ tí xié ,wǎng lái ér bú jué zhě ,chú rén yóu yě 。lín xī ér yú ,xī shēn ér yú féi 。niàng quán wéi jiǔ ,quán xiāng ér jiǔ liè ;shān yáo yě sù ,zá rán ér qián chén zhě ,tài shǒu yàn yě 。yàn hān zhī lè ,fēi sī fēi zhú ,shè zhě zhōng ,yì zhě shèng ,gōng chóu jiāo cuò ,qǐ zuò ér xuān huá zhě ,zhòng bīn huān yě 。cāng yán bái fā ,tuí rán hū qí jiān zhě ,tài shǒu zuì yě 。
    yǐ ér xī yáng zài shān ,rén yǐng sàn luàn ,tài shǒu guī ér bīn kè cóng yě 。shù lín yīn yì ,míng shēng shàng xià ,yóu rén qù ér qín niǎo lè yě 。rán ér qín niǎo zhī shān lín zhī lè ,ér bú zhī rén zhī lè ;rén zhī cóng tài shǒu yóu ér lè ,ér bú zhī tài shǒu zhī lè qí lè yě 。zuì néng tóng qí lè ,xǐng néng shù yǐ wén zhě ,tài shǒu yě 。tài shǒu wèi shuí ?lú líng ōu yáng xiū yě 。

    山水,抒情,初中文言文,古文观止,宴饮,辞赋精选,
  • 作者:欧阳修 朝代:宋代

    尊前拟把归期说。未语春容先惨咽。人生自是有情痴,此恨不关风与月。
    离歌且莫翻新阕。一曲能教肠寸结。直须看尽洛城花,始共春风容易别。

    zūn qián nǐ bǎ guī qī shuō 。wèi yǔ chūn róng xiān cǎn yān 。rén shēng zì shì yǒu qíng chī ,cǐ hèn bú guān fēng yǔ yuè 。
    lí gē qiě mò fān xīn què 。yī qǔ néng jiāo cháng cùn jié 。zhí xū kàn jìn luò chéng huā ,shǐ gòng chūn fēng róng yì bié 。

    离别,友情,宋词精选,惜别,
  • 作者:欧阳修 朝代:宋代

    别后不知君远近。触目凄凉多少闷。渐行渐远渐无书,水阔鱼沉何处问。
    夜深风竹敲秋韵。万叶千声皆是恨。故欹单枕梦中寻,梦又不成灯又烬。

    bié hòu bú zhī jun1 yuǎn jìn 。chù mù qī liáng duō shǎo mèn 。jiàn háng jiàn yuǎn jiàn wú shū ,shuǐ kuò yú chén hé chù wèn 。
    yè shēn fēng zhú qiāo qiū yùn 。wàn yè qiān shēng jiē shì hèn 。gù yī dān zhěn mèng zhōng xún ,mèng yòu bú chéng dēng yòu jìn 。

    秋天,闺怨,宋词精选,
  • 作者:欧阳修 朝代:宋代

    南园春半踏青时,风和闻马嘶。青梅如豆柳如眉,日长蝴蝶飞。
    花露重,草烟低,人家帘幕垂。秋千慵困解罗衣,画堂双燕归。

    nán yuán chūn bàn tà qīng shí ,fēng hé wén mǎ sī 。qīng méi rú dòu liǔ rú méi ,rì zhǎng hú dié fēi 。
    huā lù zhòng ,cǎo yān dī ,rén jiā lián mù chuí 。qiū qiān yōng kùn jiě luó yī ,huà táng shuāng yàn guī 。

    婉约,宋词精选,
  • 作者:欧阳修 朝代:宋代

    天容水色西湖好,云物俱鲜。鸥鹭闲眠。应惯寻常听管弦。
    风清月白偏宜夜,一片琼田。谁羡骖鸾。人在舟中便是仙。

    tiān róng shuǐ sè xī hú hǎo ,yún wù jù xiān 。ōu lù xián mián 。yīng guàn xún cháng tīng guǎn xián 。
    fēng qīng yuè bái piān yí yè ,yī piàn qióng tián 。shuí xiàn cān luán 。rén zài zhōu zhōng biàn shì xiān 。

    写景,写水,抒情,西湖,旷达,
  • 作者:欧阳修 朝代:清代

    面旋落花风荡漾。柳重烟深,雪絮飞来往。雨后轻寒犹未放。春愁酒病成惆怅。
    枕畔屏山围碧浪。翠被华灯,夜夜空相向。寂寞起来褰绣幌。月明正在梨花上。

    miàn xuán luò huā fēng dàng yàng 。liǔ zhòng yān shēn ,xuě xù fēi lái wǎng 。yǔ hòu qīng hán yóu wèi fàng 。chūn chóu jiǔ bìng chéng chóu chàng 。
    zhěn pàn píng shān wéi bì làng 。cuì bèi huá dēng ,yè yè kōng xiàng xiàng 。jì mò qǐ lái qiān xiù huǎng 。yuè míng zhèng zài lí huā shàng 。

    春天,写景,闺怨,
  • 作者:欧阳修 朝代:清代

    花似伊。柳似伊。花柳青春人别离。低头双泪垂。
    长江东。长江西。两岸鸳鸯两处飞。相逢知几时。

    huā sì yī 。liǔ sì yī 。huā liǔ qīng chūn rén bié lí 。dī tóu shuāng lèi chuí 。
    zhǎng jiāng dōng 。zhǎng jiāng xī 。liǎng àn yuān yāng liǎng chù fēi 。xiàng féng zhī jǐ shí 。

    宋词精选,怀人,
  • 作者:欧阳修 朝代:清代

    去时梅萼初凝粉。不觉小桃风力损。梨花最晚又凋零,何事归期无定准。
    阑干倚遍重来凭。泪粉偷将红袖印。蜘蛛喜鹊误人多,似此无凭安足信。

    qù shí méi è chū níng fěn 。bú jiào xiǎo táo fēng lì sǔn 。lí huā zuì wǎn yòu diāo líng ,hé shì guī qī wú dìng zhǔn 。
    lán gàn yǐ biàn zhòng lái píng 。lèi fěn tōu jiāng hóng xiù yìn 。zhī zhū xǐ què wù rén duō ,sì cǐ wú píng ān zú xìn 。

    梅花,闺情,思念,
  • 作者:欧阳修 朝代:清代

    平山栏槛倚晴空,山色有无中。
    手种堂前垂柳,别来几度春风?
    文章太守,挥毫万字,一饮千钟。
    行乐直须年少,尊前看取衰翁。(前 通:樽)

    píng shān lán kǎn yǐ qíng kōng ,shān sè yǒu wú zhōng 。
    shǒu zhǒng táng qián chuí liǔ ,bié lái jǐ dù chūn fēng ?
    wén zhāng tài shǒu ,huī háo wàn zì ,yī yǐn qiān zhōng 。
    háng lè zhí xū nián shǎo ,zūn qián kàn qǔ shuāi wēng 。(zūn qián tōng :zūn )

    离别,山水,豪放,
  • 作者:欧阳修 朝代:清代

    群芳过后西湖好,狼籍残红。飞絮濛濛。垂柳阑干尽日风。
    笙歌散尽游人去,始觉春空。垂下帘栊。双燕归来细雨中。

    qún fāng guò hòu xī hú hǎo ,láng jí cán hóng 。fēi xù méng méng 。chuí liǔ lán gàn jìn rì fēng 。
    shēng gē sàn jìn yóu rén qù ,shǐ jiào chūn kōng 。chuí xià lián lóng 。shuāng yàn guī lái xì yǔ zhōng 。

    婉约,写景,写水,西湖,抒情,旷达,
  • 作者:欧阳修 朝代:清代

      欧阳子方夜读书,闻有声自西南来者,悚然而听之,曰:“异哉!”初淅沥以萧飒,忽奔腾而砰湃,如波涛夜惊,风雨骤至。其触于物也,鏦鏦铮铮,金铁皆鸣;又如赴敌之兵,衔枚疾走,不闻号令,但闻人马之行声。予谓童子:“此何声也?汝出视之。”童子曰:“星月皎洁,明河在天,四无人声,声在树间。”

      予曰:“噫嘻悲哉!此秋声也,胡为而来哉?盖夫秋之为状也:其色惨淡,烟霏云敛;其容清明,天高日晶;其气栗冽,砭人肌骨;其意萧条,山川寂寥。故其为声也,凄凄切切,呼号愤发。丰草绿缛而争茂,佳木葱茏而可悦;草拂之而色变,木遭之而叶脱。其所以摧败零落者,乃其一气之余烈。夫秋,刑官也,于时为阴;又兵象也,于行用金,是谓天地之义气,常以肃杀而为心。天之于物,春生秋实,故其在乐也,商声主西方之音,夷则为七月之律。商,伤也,物既老而悲伤;夷,戮也,物过盛而当杀。”

      “嗟乎!草木无情,有时飘零。人为动物,惟物之灵;百忧感其心,万事劳其形;有动于中,必摇其精。而况思其力之所不及,忧其智之所不能;宜其渥然丹者为槁木,黟然黑者为星星。奈何以非金石之质,欲与草木而争荣?念谁为之戕贼,亦何恨乎秋声!”

      童子莫对,垂头而睡。但闻四壁虫声唧唧,如助予之叹息。 

      ōu yáng zǐ fāng yè dú shū ,wén yǒu shēng zì xī nán lái zhě ,sǒng rán ér tīng zhī ,yuē :“yì zāi !”chū xī lì yǐ xiāo sà ,hū bēn téng ér pēng pài ,rú bō tāo yè jīng ,fēng yǔ zhòu zhì 。qí chù yú wù yě ,cōng cōng zhēng zhēng ,jīn tiě jiē míng ;yòu rú fù dí zhī bīng ,xián méi jí zǒu ,bú wén hào lìng ,dàn wén rén mǎ zhī háng shēng 。yǔ wèi tóng zǐ :“cǐ hé shēng yě ?rǔ chū shì zhī 。”tóng zǐ yuē :“xīng yuè jiǎo jié ,míng hé zài tiān ,sì wú rén shēng ,shēng zài shù jiān 。”

      yǔ yuē :“yī xī bēi zāi !cǐ qiū shēng yě ,hú wéi ér lái zāi ?gài fū qiū zhī wéi zhuàng yě :qí sè cǎn dàn ,yān fēi yún liǎn ;qí róng qīng míng ,tiān gāo rì jīng ;qí qì lì liè ,biān rén jī gǔ ;qí yì xiāo tiáo ,shān chuān jì liáo 。gù qí wéi shēng yě ,qī qī qiē qiē ,hū hào fèn fā 。fēng cǎo lǜ rù ér zhēng mào ,jiā mù cōng lóng ér kě yuè ;cǎo fú zhī ér sè biàn ,mù zāo zhī ér yè tuō 。qí suǒ yǐ cuī bài líng luò zhě ,nǎi qí yī qì zhī yú liè 。fū qiū ,xíng guān yě ,yú shí wéi yīn ;yòu bīng xiàng yě ,yú háng yòng jīn ,shì wèi tiān dì zhī yì qì ,cháng yǐ sù shā ér wéi xīn 。tiān zhī yú wù ,chūn shēng qiū shí ,gù qí zài lè yě ,shāng shēng zhǔ xī fāng zhī yīn ,yí zé wéi qī yuè zhī lǜ 。shāng ,shāng yě ,wù jì lǎo ér bēi shāng ;yí ,lù yě ,wù guò shèng ér dāng shā 。”

      “jiē hū !cǎo mù wú qíng ,yǒu shí piāo líng 。rén wéi dòng wù ,wéi wù zhī líng ;bǎi yōu gǎn qí xīn ,wàn shì láo qí xíng ;yǒu dòng yú zhōng ,bì yáo qí jīng 。ér kuàng sī qí lì zhī suǒ bú jí ,yōu qí zhì zhī suǒ bú néng ;yí qí wò rán dān zhě wéi gǎo mù ,yī rán hēi zhě wéi xīng xīng 。nài hé yǐ fēi jīn shí zhī zhì ,yù yǔ cǎo mù ér zhēng róng ?niàn shuí wéi zhī qiāng zéi ,yì hé hèn hū qiū shēng !”

      tóng zǐ mò duì ,chuí tóu ér shuì 。dàn wén sì bì chóng shēng jī jī ,rú zhù yǔ zhī tàn xī 。 

    辞赋精选,古文观止,秋天,悲秋,
  • 作者:欧阳修 朝代:清代

    节物岂不好,秋怀何黯然!
    西风酒旗市,细雨菊花天。
    感事悲双鬓,包羞食万钱。
    鹿车何日驾,归去颍东田。

    jiē wù qǐ bú hǎo ,qiū huái hé àn rán !
    xī fēng jiǔ qí shì ,xì yǔ jú huā tiān 。
    gǎn shì bēi shuāng bìn ,bāo xiū shí wàn qián 。
    lù chē hé rì jià ,guī qù yǐng dōng tián 。

    秋天,
  • 作者:欧阳修 朝代:唐代

      臣闻朋党之说,自古有之,惟幸人君辨其君子小人而已。大凡君子与君子以同道为朋,小人与小人以同利为朋,此自然之理也。
    然臣谓小人无朋,惟君子则有之。其故何哉?小人所好者禄利也,所贪者财货也。当其同利之时,暂相党引以为朋者,伪也;及其见利而争先,或利尽而交疏,则反相贼害,虽其兄弟亲戚,不能自保。故臣谓小人无朋,其暂为朋者,伪也。君子则不然。所守者道义,所行者忠信,所惜者名节。以之修身,则同道而相益;以之事国,则同心而共济;终始如一,此君子之朋也。故为人君者,但当退小人之伪朋,用君子之真朋,则天下治矣。
    尧之时,小人共工、驩兜等四人为一朋,君子八元、八恺十六人为一朋。舜佐尧,退四凶小人之朋,而进元、恺君子之朋,尧之天下大治。及舜自为天子,而皋、夔、稷、契等二十二人并列于朝,更相称美,更相推让,凡二十二人为一朋,而舜皆用之,天下亦大治。《书》曰:“纣有臣亿万,惟亿万心;周有臣三千,惟一心。”纣之时,亿万人各异心,可谓不为朋矣,然纣以亡国。周武王之臣,三千人为一大朋,而周用以兴。后汉献帝时,尽取天下名士囚禁之,目为党人。及黄巾贼起,汉室大乱,后方悔悟,尽解党人而释之,然已无救矣。唐之晚年,渐起朋党之论。及昭宗时,尽杀朝之名士,或投之黄河,曰:“此辈清流,可投浊流。”而唐遂亡矣。
    夫前世之主,能使人人异心不为朋,莫如纣;能禁绝善人为朋,莫如汉献帝;能诛戮清流之朋,莫如唐昭宗之世;然皆乱亡其国。更相称美推让而不自疑,莫如舜之二十二臣,舜亦不疑而皆用之;然而后世不诮舜为二十二人朋党所欺,而称舜为聪明之圣者,以能辨君子与小人也。周武之世,举其国之臣三千人共为一朋,自古为朋之多且大,莫如周;然周用此以兴者,善人虽多而不厌也。
    嗟呼!兴亡治乱之迹,为人君者,可以鉴矣。

      chén wén péng dǎng zhī shuō ,zì gǔ yǒu zhī ,wéi xìng rén jun1 biàn qí jun1 zǐ xiǎo rén ér yǐ 。dà fán jun1 zǐ yǔ jun1 zǐ yǐ tóng dào wéi péng ,xiǎo rén yǔ xiǎo rén yǐ tóng lì wéi péng ,cǐ zì rán zhī lǐ yě 。
    rán chén wèi xiǎo rén wú péng ,wéi jun1 zǐ zé yǒu zhī 。qí gù hé zāi ?xiǎo rén suǒ hǎo zhě lù lì yě ,suǒ tān zhě cái huò yě 。dāng qí tóng lì zhī shí ,zàn xiàng dǎng yǐn yǐ wéi péng zhě ,wěi yě ;jí qí jiàn lì ér zhēng xiān ,huò lì jìn ér jiāo shū ,zé fǎn xiàng zéi hài ,suī qí xiōng dì qīn qī ,bú néng zì bǎo 。gù chén wèi xiǎo rén wú péng ,qí zàn wéi péng zhě ,wěi yě 。jun1 zǐ zé bú rán 。suǒ shǒu zhě dào yì ,suǒ háng zhě zhōng xìn ,suǒ xī zhě míng jiē 。yǐ zhī xiū shēn ,zé tóng dào ér xiàng yì ;yǐ zhī shì guó ,zé tóng xīn ér gòng jì ;zhōng shǐ rú yī ,cǐ jun1 zǐ zhī péng yě 。gù wéi rén jun1 zhě ,dàn dāng tuì xiǎo rén zhī wěi péng ,yòng jun1 zǐ zhī zhēn péng ,zé tiān xià zhì yǐ 。
    yáo zhī shí ,xiǎo rén gòng gōng 、huān dōu děng sì rén wéi yī péng ,jun1 zǐ bā yuán 、bā kǎi shí liù rén wéi yī péng 。shùn zuǒ yáo ,tuì sì xiōng xiǎo rén zhī péng ,ér jìn yuán 、kǎi jun1 zǐ zhī péng ,yáo zhī tiān xià dà zhì 。jí shùn zì wéi tiān zǐ ,ér gāo 、kuí 、jì 、qì děng èr shí èr rén bìng liè yú cháo ,gèng xiàng chēng měi ,gèng xiàng tuī ràng ,fán èr shí èr rén wéi yī péng ,ér shùn jiē yòng zhī ,tiān xià yì dà zhì 。《shū 》yuē :“zhòu yǒu chén yì wàn ,wéi yì wàn xīn ;zhōu yǒu chén sān qiān ,wéi yī xīn 。”zhòu zhī shí ,yì wàn rén gè yì xīn ,kě wèi bú wéi péng yǐ ,rán zhòu yǐ wáng guó 。zhōu wǔ wáng zhī chén ,sān qiān rén wéi yī dà péng ,ér zhōu yòng yǐ xìng 。hòu hàn xiàn dì shí ,jìn qǔ tiān xià míng shì qiú jìn zhī ,mù wéi dǎng rén 。jí huáng jīn zéi qǐ ,hàn shì dà luàn ,hòu fāng huǐ wù ,jìn jiě dǎng rén ér shì zhī ,rán yǐ wú jiù yǐ 。táng zhī wǎn nián ,jiàn qǐ péng dǎng zhī lùn 。jí zhāo zōng shí ,jìn shā cháo zhī míng shì ,huò tóu zhī huáng hé ,yuē :“cǐ bèi qīng liú ,kě tóu zhuó liú 。”ér táng suí wáng yǐ 。
    fū qián shì zhī zhǔ ,néng shǐ rén rén yì xīn bú wéi péng ,mò rú zhòu ;néng jìn jué shàn rén wéi péng ,mò rú hàn xiàn dì ;néng zhū lù qīng liú zhī péng ,mò rú táng zhāo zōng zhī shì ;rán jiē luàn wáng qí guó 。gèng xiàng chēng měi tuī ràng ér bú zì yí ,mò rú shùn zhī èr shí èr chén ,shùn yì bú yí ér jiē yòng zhī ;rán ér hòu shì bú qiào shùn wéi èr shí èr rén péng dǎng suǒ qī ,ér chēng shùn wéi cōng míng zhī shèng zhě ,yǐ néng biàn jun1 zǐ yǔ xiǎo rén yě 。zhōu wǔ zhī shì ,jǔ qí guó zhī chén sān qiān rén gòng wéi yī péng ,zì gǔ wéi péng zhī duō qiě dà ,mò rú zhōu ;rán zhōu yòng cǐ yǐ xìng zhě ,shàn rén suī duō ér bú yàn yě 。
    jiē hū !xìng wáng zhì luàn zhī jì ,wéi rén jun1 zhě ,kě yǐ jiàn yǐ 。

    古文观止,
  • 作者:欧阳修 朝代:宋代

      信义行于君子,而刑戮施于小人。刑入于死者,乃罪大恶极,此又小人之尤甚者也。宁以义死,不苟幸生,而视死如归,此又君子之尤难者也。方唐太宗之六年,录大辟囚三百余人,纵使还家,约其自归以就死。是以君子之难能,期小人之尤者以必能也。其囚及期,而卒自归无后者。是君子之所难,而小人之所易也。此岂近于人情哉?
    或曰:罪大恶极,诚小人矣;及施恩德以临之,可使变而为君子。盖恩德入人之深,而移人之速,有如是者矣。曰:太宗之为此,所以求此名也。然安知夫纵之去也,不意其必来以冀免,所以纵之乎?又安知夫被纵而去也,不意其自归而必获免,所以复来乎?夫意其必来而纵之,是上贼下之情也;意其必免而复来,是下贼上之心也。吾见上下交相贼以成此名也,乌有所谓施恩德与夫知信义者哉?不然,太宗施德于天下,于兹六年矣,不能使小人不为极恶大罪,而一日之恩,能使视死如归,而存信义。此又不通之论也!
    然则何为而可?曰:纵而来归,杀之无赦。而又纵之,而又来,则可知为恩德之致尔。然此必无之事也。若夫纵而来归而赦之,可偶一为之尔。若屡为之,则杀人者皆不死。是可为天下之常法乎?不可为常者,其圣人之法乎?是以尧、舜、三王之治,必本于人情,不立异以为高,不逆情以干誉。

      xìn yì háng yú jun1 zǐ ,ér xíng lù shī yú xiǎo rén 。xíng rù yú sǐ zhě ,nǎi zuì dà è jí ,cǐ yòu xiǎo rén zhī yóu shèn zhě yě 。níng yǐ yì sǐ ,bú gǒu xìng shēng ,ér shì sǐ rú guī ,cǐ yòu jun1 zǐ zhī yóu nán zhě yě 。fāng táng tài zōng zhī liù nián ,lù dà pì qiú sān bǎi yú rén ,zòng shǐ hái jiā ,yuē qí zì guī yǐ jiù sǐ 。shì yǐ jun1 zǐ zhī nán néng ,qī xiǎo rén zhī yóu zhě yǐ bì néng yě 。qí qiú jí qī ,ér zú zì guī wú hòu zhě 。shì jun1 zǐ zhī suǒ nán ,ér xiǎo rén zhī suǒ yì yě 。cǐ qǐ jìn yú rén qíng zāi ?
    huò yuē :zuì dà è jí ,chéng xiǎo rén yǐ ;jí shī ēn dé yǐ lín zhī ,kě shǐ biàn ér wéi jun1 zǐ 。gài ēn dé rù rén zhī shēn ,ér yí rén zhī sù ,yǒu rú shì zhě yǐ 。yuē :tài zōng zhī wéi cǐ ,suǒ yǐ qiú cǐ míng yě 。rán ān zhī fū zòng zhī qù yě ,bú yì qí bì lái yǐ jì miǎn ,suǒ yǐ zòng zhī hū ?yòu ān zhī fū bèi zòng ér qù yě ,bú yì qí zì guī ér bì huò miǎn ,suǒ yǐ fù lái hū ?fū yì qí bì lái ér zòng zhī ,shì shàng zéi xià zhī qíng yě ;yì qí bì miǎn ér fù lái ,shì xià zéi shàng zhī xīn yě 。wú jiàn shàng xià jiāo xiàng zéi yǐ chéng cǐ míng yě ,wū yǒu suǒ wèi shī ēn dé yǔ fū zhī xìn yì zhě zāi ?bú rán ,tài zōng shī dé yú tiān xià ,yú zī liù nián yǐ ,bú néng shǐ xiǎo rén bú wéi jí è dà zuì ,ér yī rì zhī ēn ,néng shǐ shì sǐ rú guī ,ér cún xìn yì 。cǐ yòu bú tōng zhī lùn yě !
    rán zé hé wéi ér kě ?yuē :zòng ér lái guī ,shā zhī wú shè 。ér yòu zòng zhī ,ér yòu lái ,zé kě zhī wéi ēn dé zhī zhì ěr 。rán cǐ bì wú zhī shì yě 。ruò fū zòng ér lái guī ér shè zhī ,kě ǒu yī wéi zhī ěr 。ruò lǚ wéi zhī ,zé shā rén zhě jiē bú sǐ 。shì kě wéi tiān xià zhī cháng fǎ hū ?bú kě wéi cháng zhě ,qí shèng rén zhī fǎ hū ?shì yǐ yáo 、shùn 、sān wáng zhī zhì ,bì běn yú rén qíng ,bú lì yì yǐ wéi gāo ,bú nì qíng yǐ gàn yù 。

    古文观止,
  • 作者:欧阳修 朝代:宋代

      予少以进士游京师,因得尽交当世之贤豪。然犹以谓国家臣一四海,休兵革,养息天下以无事者四十年,而智谋雄伟非常之士,无所用其能者,往往伏而不出,山林屠贩,必有老死而世莫见者,欲从而求之不可得。其后得吾亡友石曼卿。
    曼卿为人,廓然有大志,时人不能用其材,曼卿亦不屈以求合。无所放其意,则往往从布衣野老酣嬉,淋漓颠倒而不厌。予疑所谓伏而不见者,庶几狎而得之,故尝喜从曼卿游,欲因以阴求天下奇士。
    浮屠秘演者,与曼卿交最久,亦能遗外世俗,以气节相高。二人欢然无所间。曼卿隐于酒,秘演隐于浮屠,皆奇男子也。然喜为歌诗以自娱,当其极饮大醉,歌吟笑呼,以适天下之乐,何其壮也!一时贤士,皆愿从其游,予亦时至其室。十年之间,秘演北渡河,东之济、郓,无所合,困而归,曼卿已死,秘演亦老病。嗟夫!二人者,予乃见其盛衰,则予亦将老矣!
    夫曼卿诗辞清绝,尤称秘演之作,以为雅健有诗人之意。秘演状貌雄杰,其胸中浩然。既习于佛,无所用,独其诗可行于世。而懒不自惜,已老,胠其橐,尚得三、四百篇,皆可喜者。
    曼卿死,秘演漠然无所向。闻东南多山水,其巅崖崛峍,江涛汹涌,甚可壮也,欲往游焉。足以知其老而志在也。于其将行,为叙其诗,因道其盛时以悲其衰。
    庆历二年十二月二十八日庐陵欧阳修序。

      yǔ shǎo yǐ jìn shì yóu jīng shī ,yīn dé jìn jiāo dāng shì zhī xián háo 。rán yóu yǐ wèi guó jiā chén yī sì hǎi ,xiū bīng gé ,yǎng xī tiān xià yǐ wú shì zhě sì shí nián ,ér zhì móu xióng wěi fēi cháng zhī shì ,wú suǒ yòng qí néng zhě ,wǎng wǎng fú ér bú chū ,shān lín tú fàn ,bì yǒu lǎo sǐ ér shì mò jiàn zhě ,yù cóng ér qiú zhī bú kě dé 。qí hòu dé wú wáng yǒu shí màn qīng 。
    màn qīng wéi rén ,kuò rán yǒu dà zhì ,shí rén bú néng yòng qí cái ,màn qīng yì bú qū yǐ qiú hé 。wú suǒ fàng qí yì ,zé wǎng wǎng cóng bù yī yě lǎo hān xī ,lín lí diān dǎo ér bú yàn 。yǔ yí suǒ wèi fú ér bú jiàn zhě ,shù jǐ xiá ér dé zhī ,gù cháng xǐ cóng màn qīng yóu ,yù yīn yǐ yīn qiú tiān xià qí shì 。
    fú tú mì yǎn zhě ,yǔ màn qīng jiāo zuì jiǔ ,yì néng yí wài shì sú ,yǐ qì jiē xiàng gāo 。èr rén huān rán wú suǒ jiān 。màn qīng yǐn yú jiǔ ,mì yǎn yǐn yú fú tú ,jiē qí nán zǐ yě 。rán xǐ wéi gē shī yǐ zì yú ,dāng qí jí yǐn dà zuì ,gē yín xiào hū ,yǐ shì tiān xià zhī lè ,hé qí zhuàng yě !yī shí xián shì ,jiē yuàn cóng qí yóu ,yǔ yì shí zhì qí shì 。shí nián zhī jiān ,mì yǎn běi dù hé ,dōng zhī jì 、yùn ,wú suǒ hé ,kùn ér guī ,màn qīng yǐ sǐ ,mì yǎn yì lǎo bìng 。jiē fū !èr rén zhě ,yǔ nǎi jiàn qí shèng shuāi ,zé yǔ yì jiāng lǎo yǐ !
    fū màn qīng shī cí qīng jué ,yóu chēng mì yǎn zhī zuò ,yǐ wéi yǎ jiàn yǒu shī rén zhī yì 。mì yǎn zhuàng mào xióng jié ,qí xiōng zhōng hào rán 。jì xí yú fó ,wú suǒ yòng ,dú qí shī kě háng yú shì 。ér lǎn bú zì xī ,yǐ lǎo ,qū qí tuó ,shàng dé sān 、sì bǎi piān ,jiē kě xǐ zhě 。
    màn qīng sǐ ,mì yǎn mò rán wú suǒ xiàng 。wén dōng nán duō shān shuǐ ,qí diān yá jué lù ,jiāng tāo xiōng yǒng ,shèn kě zhuàng yě ,yù wǎng yóu yān 。zú yǐ zhī qí lǎo ér zhì zài yě 。yú qí jiāng háng ,wéi xù qí shī ,yīn dào qí shèng shí yǐ bēi qí shuāi 。
    qìng lì èr nián shí èr yuè èr shí bā rì lú líng ōu yáng xiū xù 。

    古文观止,