1. 古诗词大全
  2. 宋代诗人

苏辙的诗词全集

共收录了14首诗词作品

苏辙简介

苏辙(1039年-1112年)汉族,字子由,宋朝眉山(今属四川省眉山县)人,晚年自号颍滨遗老。苏轼之弟,人称“小苏”。苏辙是散文家,为文以策论见长,在北宋也自成一家,但比不上苏轼的才华横溢。他在散文上的成就,如苏轼所说,达到了“汪洋澹泊,有一唱三叹之声,而其秀杰之气终不可没”。著有《栾城集》。与其父苏洵、兄苏轼合称“三苏”,均在“唐宋八大家”之列。宋神宗年间曾任翰林学士、尚书右丞、门下侍郎等职,为著名散文家,哲宗元祐年间参加过治河争论,为第三次回河的主要反对者。
展开查看所有  

苏辙诗集大全

  • 作者:苏辙 朝代:宋代

    【怀渑池寄子瞻兄】 相携话别郑原上,共道长途怕雪泥。 归骑还寻大梁陌,行人已度古崤西。 曾为县吏民知否?旧宿僧房壁共题。 遥想独游佳味少,无方骓马但鸣嘶。

    【huái miǎn chí jì zǐ zhān xiōng 】 xiàng xié huà bié zhèng yuán shàng ,gòng dào zhǎng tú pà xuě ní 。 guī qí hái xún dà liáng mò ,háng rén yǐ dù gǔ xiáo xī 。 céng wéi xiàn lì mín zhī fǒu ?jiù xiǔ sēng fáng bì gòng tí 。 yáo xiǎng dú yóu jiā wèi shǎo ,wú fāng zhuī mǎ dàn míng sī 。

  • 作者:苏辙 朝代:宋代

    谁怜东坡老, 独看南海灯。 故人隐山麓, 燕坐销床棱。 人生天运中, 往返成废兴。 炎起爨下薪, 冻合瓶中冰。 赖有不变处, 寂如方定僧。 建成亦岩邑, 灯火高下层。 头陀旧所识, 天寒发鬅鬙。 问我何时来, 嗟哉谷为陵。 幸此米方贱, 日食聊一升。 夜出随众乐, 哺糟共腾腾。

    shuí lián dōng pō lǎo , dú kàn nán hǎi dēng 。 gù rén yǐn shān lù , yàn zuò xiāo chuáng léng 。 rén shēng tiān yùn zhōng , wǎng fǎn chéng fèi xìng 。 yán qǐ cuàn xià xīn , dòng hé píng zhōng bīng 。 lài yǒu bú biàn chù , jì rú fāng dìng sēng 。 jiàn chéng yì yán yì , dēng huǒ gāo xià céng 。 tóu tuó jiù suǒ shí , tiān hán fā péng sēng 。 wèn wǒ hé shí lái , jiē zāi gǔ wéi líng 。 xìng cǐ mǐ fāng jiàn , rì shí liáo yī shēng 。 yè chū suí zhòng lè , bǔ zāo gòng téng téng 。

  • 作者:苏辙 朝代:清代

    离别一何久,七度过中秋。去年东武今夕,明月不胜愁。岂意彭城山下,同泛清河古汴,船上载凉州。鼓吹助清赏,鸿雁起汀洲。坐中客,翠羽帔,紫绮裘。素娥无赖,西去曾不为人留。今夜清尊对客,明夜孤帆水驿,依旧照离忧。但恐同王粲,相对永登楼。

    lí bié yī hé jiǔ ,qī dù guò zhōng qiū 。qù nián dōng wǔ jīn xī ,míng yuè bú shèng chóu 。qǐ yì péng chéng shān xià ,tóng fàn qīng hé gǔ biàn ,chuán shàng zǎi liáng zhōu 。gǔ chuī zhù qīng shǎng ,hóng yàn qǐ tīng zhōu 。zuò zhōng kè ,cuì yǔ pèi ,zǐ qǐ qiú 。sù é wú lài ,xī qù céng bú wéi rén liú 。jīn yè qīng zūn duì kè ,míng yè gū fān shuǐ yì ,yī jiù zhào lí yōu 。dàn kǒng tóng wáng càn ,xiàng duì yǒng dēng lóu 。

    中秋节,
  • 作者:苏辙 朝代:宋代

      太尉执事:辙生好为文,思之至深。以为文者气之所形,然文不可以学而能,气可以养而致。孟子曰:“吾善养吾浩然之气。”今观其文章,宽厚宏博,充乎天地之间,称其气之小大。太史公行天下,周览四海名山大川,与燕、赵间豪俊交游,故其文疏荡,颇有奇气。此二子者,岂尝执笔学为如此之文哉?其气充乎其中而溢乎其貌,动乎其言而见乎其文,而不自知也。
    辙生十有九年矣。其居家所与游者,不过其邻里乡党之人;所见不过数百里之间,无高山大野可登览以自广;百氏之书,虽无所不读,然皆古人之陈迹,不足以激发其志气。恐遂汩没,故决然舍去,求天下奇闻壮观,以知天地之广大。过秦、汉之故都,恣观终南、嵩、华之高,北顾黄河之奔流,慨然想见古之豪杰。至京师,仰观天子宫阙之壮,与仓廪、府库、城池、苑囿之富且大也,而后知天下之巨丽。见翰林欧阳公,听其议论之宏辩,观其容貌之秀伟,与其门人贤士大夫游,而后知天下之文章聚乎此也。太尉以才略冠天下,天下之所恃以无忧,四夷之所惮以不敢发,入则周公、召公,出则方叔、召虎。而辙也未之见焉。
    且夫人之学也,不志其大,虽多而何为?辙之来也,于山见终南、嵩、华之高,于水见黄河之大且深,于人见欧阳公,而犹以为未见太尉也。故愿得观贤人之光耀,闻一言以自壮,然后可以尽天下之大观而无憾者矣。
    辙年少,未能通习吏事。向之来,非有取于斗升之禄,偶然得之,非其所乐。然幸得赐归待选,便得优游数年之间,将归益治其文,且学为政。太尉苟以为可教而辱教之,又幸矣!

      tài wèi zhí shì :zhé shēng hǎo wéi wén ,sī zhī zhì shēn 。yǐ wéi wén zhě qì zhī suǒ xíng ,rán wén bú kě yǐ xué ér néng ,qì kě yǐ yǎng ér zhì 。mèng zǐ yuē :“wú shàn yǎng wú hào rán zhī qì 。”jīn guān qí wén zhāng ,kuān hòu hóng bó ,chōng hū tiān dì zhī jiān ,chēng qí qì zhī xiǎo dà 。tài shǐ gōng háng tiān xià ,zhōu lǎn sì hǎi míng shān dà chuān ,yǔ yàn 、zhào jiān háo jun4 jiāo yóu ,gù qí wén shū dàng ,pō yǒu qí qì 。cǐ èr zǐ zhě ,qǐ cháng zhí bǐ xué wéi rú cǐ zhī wén zāi ?qí qì chōng hū qí zhōng ér yì hū qí mào ,dòng hū qí yán ér jiàn hū qí wén ,ér bú zì zhī yě 。
    zhé shēng shí yǒu jiǔ nián yǐ 。qí jū jiā suǒ yǔ yóu zhě ,bú guò qí lín lǐ xiāng dǎng zhī rén ;suǒ jiàn bú guò shù bǎi lǐ zhī jiān ,wú gāo shān dà yě kě dēng lǎn yǐ zì guǎng ;bǎi shì zhī shū ,suī wú suǒ bú dú ,rán jiē gǔ rén zhī chén jì ,bú zú yǐ jī fā qí zhì qì 。kǒng suí gǔ méi ,gù jué rán shě qù ,qiú tiān xià qí wén zhuàng guān ,yǐ zhī tiān dì zhī guǎng dà 。guò qín 、hàn zhī gù dōu ,zì guān zhōng nán 、sōng 、huá zhī gāo ,běi gù huáng hé zhī bēn liú ,kǎi rán xiǎng jiàn gǔ zhī háo jié 。zhì jīng shī ,yǎng guān tiān zǐ gōng què zhī zhuàng ,yǔ cāng lǐn 、fǔ kù 、chéng chí 、yuàn yòu zhī fù qiě dà yě ,ér hòu zhī tiān xià zhī jù lì 。jiàn hàn lín ōu yáng gōng ,tīng qí yì lùn zhī hóng biàn ,guān qí róng mào zhī xiù wěi ,yǔ qí mén rén xián shì dà fū yóu ,ér hòu zhī tiān xià zhī wén zhāng jù hū cǐ yě 。tài wèi yǐ cái luè guàn tiān xià ,tiān xià zhī suǒ shì yǐ wú yōu ,sì yí zhī suǒ dàn yǐ bú gǎn fā ,rù zé zhōu gōng 、zhào gōng ,chū zé fāng shū 、zhào hǔ 。ér zhé yě wèi zhī jiàn yān 。
    qiě fū rén zhī xué yě ,bú zhì qí dà ,suī duō ér hé wéi ?zhé zhī lái yě ,yú shān jiàn zhōng nán 、sōng 、huá zhī gāo ,yú shuǐ jiàn huáng hé zhī dà qiě shēn ,yú rén jiàn ōu yáng gōng ,ér yóu yǐ wéi wèi jiàn tài wèi yě 。gù yuàn dé guān xián rén zhī guāng yào ,wén yī yán yǐ zì zhuàng ,rán hòu kě yǐ jìn tiān xià zhī dà guān ér wú hàn zhě yǐ 。
    zhé nián shǎo ,wèi néng tōng xí lì shì 。xiàng zhī lái ,fēi yǒu qǔ yú dòu shēng zhī lù ,ǒu rán dé zhī ,fēi qí suǒ lè 。rán xìng dé cì guī dài xuǎn ,biàn dé yōu yóu shù nián zhī jiān ,jiāng guī yì zhì qí wén ,qiě xué wéi zhèng 。tài wèi gǒu yǐ wéi kě jiāo ér rǔ jiāo zhī ,yòu xìng yǐ !

    古文观止,
  • 作者:苏辙 朝代:宋代

      江出西陵,始得平地,其流奔放肆大。南合沅、湘 ,北合汉沔,其势益张。至于赤壁之下,波流浸灌,与海相若。清河张君梦得谪居齐安,即其庐之西南为亭,以览观江流之胜,而余兄子瞻名之曰“快哉”。
    盖亭之所见,南北百里,东西一舍。涛澜汹涌,风云开阖。昼则舟楫出没于其前,夜则鱼龙悲啸于其下。变化倏忽,动心骇目,不可久视。今乃得玩之几席之上,举目而足。西望武昌诸山,冈陵起伏,草木行列,烟消日出。渔夫樵父之舍,皆可指数。此其所以为“快哉”者也。至于长洲之滨,故城之墟。曹孟德、孙仲谋之所睥睨,周瑜、陆逊之所骋骛。其流风遗迹,亦足以称快世俗。
    昔楚襄王从宋玉、景差于兰台之宫,有风飒然至者,王披襟当之,曰:“快哉此风!寡人所与庶人共者耶?”宋玉曰:“此独大王之雄风耳,庶人安得共之!”玉之言盖有讽焉。夫风无雌雄之异,而人有遇,不遇之变;楚王之所以为乐,与庶人之所以为忧,此则人之变也,而风何与焉?士生于世,使其中不自得,将何往而非病?使其中坦然,不以物伤性,将何适而非快?今张君不以谪为患,窃会计之余功,而自放山水之间,此其中宜有以过人者。将蓬户瓮牖无所不快;而况乎濯长江之清流,揖西山之白云 ,穷耳目之胜以自适也哉!不然,连山绝壑,长林古木,振之以清风,照之以明月,此皆骚人思士之所以悲伤憔悴而不能胜者,乌睹其为快也哉!
    元丰六年十一月朔日,赵郡苏辙记。

      jiāng chū xī líng ,shǐ dé píng dì ,qí liú bēn fàng sì dà 。nán hé yuán 、xiāng ,běi hé hàn miǎn ,qí shì yì zhāng 。zhì yú chì bì zhī xià ,bō liú jìn guàn ,yǔ hǎi xiàng ruò 。qīng hé zhāng jun1 mèng dé zhé jū qí ān ,jí qí lú zhī xī nán wéi tíng ,yǐ lǎn guān jiāng liú zhī shèng ,ér yú xiōng zǐ zhān míng zhī yuē “kuài zāi ”。
    gài tíng zhī suǒ jiàn ,nán běi bǎi lǐ ,dōng xī yī shě 。tāo lán xiōng yǒng ,fēng yún kāi hé 。zhòu zé zhōu jí chū méi yú qí qián ,yè zé yú lóng bēi xiào yú qí xià 。biàn huà shū hū ,dòng xīn hài mù ,bú kě jiǔ shì 。jīn nǎi dé wán zhī jǐ xí zhī shàng ,jǔ mù ér zú 。xī wàng wǔ chāng zhū shān ,gāng líng qǐ fú ,cǎo mù háng liè ,yān xiāo rì chū 。yú fū qiáo fù zhī shě ,jiē kě zhǐ shù 。cǐ qí suǒ yǐ wéi “kuài zāi ”zhě yě 。zhì yú zhǎng zhōu zhī bīn ,gù chéng zhī xū 。cáo mèng dé 、sūn zhòng móu zhī suǒ pì nì ,zhōu yú 、lù xùn zhī suǒ chěng wù 。qí liú fēng yí jì ,yì zú yǐ chēng kuài shì sú 。
    xī chǔ xiāng wáng cóng sòng yù 、jǐng chà yú lán tái zhī gōng ,yǒu fēng sà rán zhì zhě ,wáng pī jīn dāng zhī ,yuē :“kuài zāi cǐ fēng !guǎ rén suǒ yǔ shù rén gòng zhě yē ?”sòng yù yuē :“cǐ dú dà wáng zhī xióng fēng ěr ,shù rén ān dé gòng zhī !”yù zhī yán gài yǒu fěng yān 。fū fēng wú cí xióng zhī yì ,ér rén yǒu yù ,bú yù zhī biàn ;chǔ wáng zhī suǒ yǐ wéi lè ,yǔ shù rén zhī suǒ yǐ wéi yōu ,cǐ zé rén zhī biàn yě ,ér fēng hé yǔ yān ?shì shēng yú shì ,shǐ qí zhōng bú zì dé ,jiāng hé wǎng ér fēi bìng ?shǐ qí zhōng tǎn rán ,bú yǐ wù shāng xìng ,jiāng hé shì ér fēi kuài ?jīn zhāng jun1 bú yǐ zhé wéi huàn ,qiè huì jì zhī yú gōng ,ér zì fàng shān shuǐ zhī jiān ,cǐ qí zhōng yí yǒu yǐ guò rén zhě 。jiāng péng hù wèng yǒu wú suǒ bú kuài ;ér kuàng hū zhuó zhǎng jiāng zhī qīng liú ,yī xī shān zhī bái yún ,qióng ěr mù zhī shèng yǐ zì shì yě zāi !bú rán ,lián shān jué hè ,zhǎng lín gǔ mù ,zhèn zhī yǐ qīng fēng ,zhào zhī yǐ míng yuè ,cǐ jiē sāo rén sī shì zhī suǒ yǐ bēi shāng qiáo cuì ér bú néng shèng zhě ,wū dǔ qí wéi kuài yě zāi !
    yuán fēng liù nián shí yī yuè shuò rì ,zhào jun4 sū zhé jì 。

    古文观止,
  • 作者:苏辙 朝代:宋代

    渔父。渔父。水上微风细雨。青蓑黄箬裳衣。红酒白鱼暮归。暮归、暮归、归暮。长笛一声何处。

    yú fù 。yú fù 。shuǐ shàng wēi fēng xì yǔ 。qīng suō huáng ruò shang yī 。hóng jiǔ bái yú mù guī 。mù guī 、mù guī 、guī mù 。zhǎng dí yī shēng hé chù 。

    辞赋,
  • 作者:苏辙 朝代:宋代

    归雁。归雁。饮啄江南南岸。将飞却下盘桓。塞北春来苦寒。苦寒、苦寒、寒苦。藻荇欲生且住。

    guī yàn 。guī yàn 。yǐn zhuó jiāng nán nán àn 。jiāng fēi què xià pán huán 。sāi běi chūn lái kǔ hán 。kǔ hán 、kǔ hán 、hán kǔ 。zǎo xìng yù shēng qiě zhù 。

    辞赋,
  • 作者:苏辙 朝代:宋代

    离别一何久,七度过中秋。去年东武今夕,明月不胜愁。岂意彭城山下,同泛清河古汴,船上载凉州。鼓吹助清赏,鸿雁起汀洲。坐中客,翠羽帔,紫绮裘。素娥无赖,西去曾不为人留。今夜清尊对客,明夜孤帆水驿,依旧照离忧。但恐同王粲,相对永登楼。

    lí bié yī hé jiǔ ,qī dù guò zhōng qiū 。qù nián dōng wǔ jīn xī ,míng yuè bú shèng chóu 。qǐ yì péng chéng shān xià ,tóng fàn qīng hé gǔ biàn ,chuán shàng zǎi liáng zhōu 。gǔ chuī zhù qīng shǎng ,hóng yàn qǐ tīng zhōu 。zuò zhōng kè ,cuì yǔ pèi ,zǐ qǐ qiú 。sù é wú lài ,xī qù céng bú wéi rén liú 。jīn yè qīng zūn duì kè ,míng yè gū fān shuǐ yì ,yī jiù zhào lí yōu 。dàn kǒng tóng wáng càn ,xiàng duì yǒng dēng lóu 。

    辞赋,
  • 作者:苏辙 朝代:宋代

    七十馀年真一梦。朝来寿斝儿孙奉。忧患已空无复痛。心不动。此间自有千钧重。
    早岁文章供世用。中年禅味疑天纵。石塔成时无一缝。谁与共。人间天上随他送。

    qī shí yú nián zhēn yī mèng 。cháo lái shòu jiǎ ér sūn fèng 。yōu huàn yǐ kōng wú fù tòng 。xīn bú dòng 。cǐ jiān zì yǒu qiān jun1 zhòng 。
    zǎo suì wén zhāng gòng shì yòng 。zhōng nián chán wèi yí tiān zòng 。shí tǎ chéng shí wú yī féng 。shuí yǔ gòng 。rén jiān tiān shàng suí tā sòng 。

    辞赋,
  • 作者:苏辙 朝代:宋代

    七十馀年真一梦。朝来寿斝儿孙奉。忧患已空无复痛。心不动。此间自有千钧重。
    早岁文章供世用。中年禅味疑天纵。石塔成时无一缝。谁与共。人间天上随他送。

    qī shí yú nián zhēn yī mèng 。cháo lái shòu jiǎ ér sūn fèng 。yōu huàn yǐ kōng wú fù tòng 。xīn bú dòng 。cǐ jiān zì yǒu qiān jun1 zhòng 。
    zǎo suì wén zhāng gòng shì yòng 。zhōng nián chán wèi yí tiān zòng 。shí tǎ chéng shí wú yī féng 。shuí yǔ gòng 。rén jiān tiān shàng suí tā sòng 。

    辞赋,
  • 作者:苏辙 朝代:宋代

    相携话别郑原上,共道长途怕雪泥。
    归骑还寻大梁陌,行人已度古崤西。
    曾为县吏民知否?旧宿僧房壁共题。
    遥想独游佳味少,无方骓马但鸣嘶。

    xiàng xié huà bié zhèng yuán shàng ,gòng dào zhǎng tú pà xuě ní 。
    guī qí hái xún dà liáng mò ,háng rén yǐ dù gǔ xiáo xī 。
    céng wéi xiàn lì mín zhī fǒu ?jiù xiǔ sēng fáng bì gòng tí 。
    yáo xiǎng dú yóu jiā wèi shǎo ,wú fāng zhuī mǎ dàn míng sī 。

    辞赋,
  • 作者:苏辙 朝代:宋代

      江出西陵,始得平地,其流奔放肆大。南合沅、湘 ,北合汉沔,其势益张。至于赤壁之下,波流浸灌,与海相若。清河张君梦得谪居齐安,即其庐之西南为亭,以览观江流之胜,而余兄子瞻名之曰“快哉”。

      盖亭之所见,南北百里,东西一舍。涛澜汹涌,风云开阖。昼则舟楫出没于其前,夜则鱼龙悲啸于其下。变化倏忽,动心骇目,不可久视。今乃得玩之几席之上,举目而足。西望武昌诸山,冈陵起伏,草木行列,烟消日出。渔夫樵父之舍,皆可指数。此其所以为“快哉”者也。至于长洲之滨,故城之墟。曹孟德、孙仲谋之所睥睨,周瑜、陆逊之所骋骛。其流风遗迹,亦足以称快世俗。

      昔楚襄王从宋玉、景差于兰台之宫,有风飒然至者,王披襟当之,曰:“快哉此风!寡人所与庶人共者耶?”宋玉曰:“此独大王之雄风耳,庶人安得共之!”玉之言盖有讽焉。夫风无雌雄之异,而人有遇,不遇之变;楚王之所以为乐,与庶人之所以为忧,此则人之变也,而风何与焉?士生于世,使其中不自得,将何往而非病?使其中坦然,不以物伤性,将何适而非快?今张君不以谪为患,窃会计之余功,而自放山水之间,此其中宜有以过人者。将蓬户瓮牖无所不快;而况乎濯长江之清流,揖西山之白云 ,穷耳目之胜以自适也哉!不然,连山绝壑,长林古木,振之以清风,照之以明月,此皆骚人思士之所以悲伤憔悴而不能胜者,乌睹其为快也哉!

      元丰六年十一月朔日,赵郡苏辙记。

      jiāng chū xī líng ,shǐ dé píng dì ,qí liú bēn fàng sì dà 。nán hé yuán 、xiāng ,běi hé hàn miǎn ,qí shì yì zhāng 。zhì yú chì bì zhī xià ,bō liú jìn guàn ,yǔ hǎi xiàng ruò 。qīng hé zhāng jun1 mèng dé zhé jū qí ān ,jí qí lú zhī xī nán wéi tíng ,yǐ lǎn guān jiāng liú zhī shèng ,ér yú xiōng zǐ zhān míng zhī yuē “kuài zāi ”。

      gài tíng zhī suǒ jiàn ,nán běi bǎi lǐ ,dōng xī yī shě 。tāo lán xiōng yǒng ,fēng yún kāi hé 。zhòu zé zhōu jí chū méi yú qí qián ,yè zé yú lóng bēi xiào yú qí xià 。biàn huà shū hū ,dòng xīn hài mù ,bú kě jiǔ shì 。jīn nǎi dé wán zhī jǐ xí zhī shàng ,jǔ mù ér zú 。xī wàng wǔ chāng zhū shān ,gāng líng qǐ fú ,cǎo mù háng liè ,yān xiāo rì chū 。yú fū qiáo fù zhī shě ,jiē kě zhǐ shù 。cǐ qí suǒ yǐ wéi “kuài zāi ”zhě yě 。zhì yú zhǎng zhōu zhī bīn ,gù chéng zhī xū 。cáo mèng dé 、sūn zhòng móu zhī suǒ pì nì ,zhōu yú 、lù xùn zhī suǒ chěng wù 。qí liú fēng yí jì ,yì zú yǐ chēng kuài shì sú 。

      xī chǔ xiāng wáng cóng sòng yù 、jǐng chà yú lán tái zhī gōng ,yǒu fēng sà rán zhì zhě ,wáng pī jīn dāng zhī ,yuē :“kuài zāi cǐ fēng !guǎ rén suǒ yǔ shù rén gòng zhě yē ?”sòng yù yuē :“cǐ dú dà wáng zhī xióng fēng ěr ,shù rén ān dé gòng zhī !”yù zhī yán gài yǒu fěng yān 。fū fēng wú cí xióng zhī yì ,ér rén yǒu yù ,bú yù zhī biàn ;chǔ wáng zhī suǒ yǐ wéi lè ,yǔ shù rén zhī suǒ yǐ wéi yōu ,cǐ zé rén zhī biàn yě ,ér fēng hé yǔ yān ?shì shēng yú shì ,shǐ qí zhōng bú zì dé ,jiāng hé wǎng ér fēi bìng ?shǐ qí zhōng tǎn rán ,bú yǐ wù shāng xìng ,jiāng hé shì ér fēi kuài ?jīn zhāng jun1 bú yǐ zhé wéi huàn ,qiè huì jì zhī yú gōng ,ér zì fàng shān shuǐ zhī jiān ,cǐ qí zhōng yí yǒu yǐ guò rén zhě 。jiāng péng hù wèng yǒu wú suǒ bú kuài ;ér kuàng hū zhuó zhǎng jiāng zhī qīng liú ,yī xī shān zhī bái yún ,qióng ěr mù zhī shèng yǐ zì shì yě zāi !bú rán ,lián shān jué hè ,zhǎng lín gǔ mù ,zhèn zhī yǐ qīng fēng ,zhào zhī yǐ míng yuè ,cǐ jiē sāo rén sī shì zhī suǒ yǐ bēi shāng qiáo cuì ér bú néng shèng zhě ,wū dǔ qí wéi kuài yě zāi !

      yuán fēng liù nián shí yī yuè shuò rì ,zhào jun4 sū zhé jì 。

    辞赋,
  • 作者:苏辙 朝代:宋代

    太尉执事:辙生好为文,思之至深。以为文者气之所形,然文不可以学而能,气可以养而致。孟子曰:“吾善养吾浩然之气。”今观其文章,宽厚宏博,充乎天地之间,称其气之小大。太史公行天下,周览四海名山大川,与燕、赵间豪俊交游,故其文疏荡,颇有奇气。此二子者,岂尝执笔学为如此之文哉?其气充乎其中而溢乎其貌,动乎其言而见乎其文,而不自知也。
      辙生十有九年矣。其居家所与游者,不过其邻里乡党之人;所见不过数百里之间,无高山大野可登览以自广;百氏之书,虽无所不读,然皆古人之陈迹,不足以激发其志气。恐遂汩没,故决然舍去,求天下奇闻壮观,以知天地之广大。过秦、汉之故都,恣观终南、嵩、华之高,北顾黄河之奔流,慨然想见古之豪杰。至京师,仰观天子宫阙之壮,与仓廪、府库、城池、苑囿之富且大也,而后知天下之巨丽。见翰林欧阳公,听其议论之宏辩,观其容貌之秀伟,与其门人贤士大夫游,而后知天下之文章聚乎此也。太尉以才略冠天下,天下之所恃以无忧,四夷之所惮以不敢发,入则周公、召公,出则方叔、召虎。而辙也未之见焉。
      且夫人之学也,不志其大,虽多而何为?辙之来也,于山见终南、嵩、华之高,于水见黄河之大且深,于人见欧阳公,而犹以为未见太尉也。故愿得观贤人之光耀,闻一言以自壮,然后可以尽天下之大观而无憾者矣。
      辙年少,未能通习吏事。向之来,非有取于斗升之禄,偶然得之,非其所乐。然幸得赐归待选,便得优游数年之间,将归益治其文,且学为政。太尉苟以为可教而辱教之,又幸矣!

    tài wèi zhí shì :zhé shēng hǎo wéi wén ,sī zhī zhì shēn 。yǐ wéi wén zhě qì zhī suǒ xíng ,rán wén bú kě yǐ xué ér néng ,qì kě yǐ yǎng ér zhì 。mèng zǐ yuē :“wú shàn yǎng wú hào rán zhī qì 。”jīn guān qí wén zhāng ,kuān hòu hóng bó ,chōng hū tiān dì zhī jiān ,chēng qí qì zhī xiǎo dà 。tài shǐ gōng háng tiān xià ,zhōu lǎn sì hǎi míng shān dà chuān ,yǔ yàn 、zhào jiān háo jun4 jiāo yóu ,gù qí wén shū dàng ,pō yǒu qí qì 。cǐ èr zǐ zhě ,qǐ cháng zhí bǐ xué wéi rú cǐ zhī wén zāi ?qí qì chōng hū qí zhōng ér yì hū qí mào ,dòng hū qí yán ér jiàn hū qí wén ,ér bú zì zhī yě 。
      zhé shēng shí yǒu jiǔ nián yǐ 。qí jū jiā suǒ yǔ yóu zhě ,bú guò qí lín lǐ xiāng dǎng zhī rén ;suǒ jiàn bú guò shù bǎi lǐ zhī jiān ,wú gāo shān dà yě kě dēng lǎn yǐ zì guǎng ;bǎi shì zhī shū ,suī wú suǒ bú dú ,rán jiē gǔ rén zhī chén jì ,bú zú yǐ jī fā qí zhì qì 。kǒng suí gǔ méi ,gù jué rán shě qù ,qiú tiān xià qí wén zhuàng guān ,yǐ zhī tiān dì zhī guǎng dà 。guò qín 、hàn zhī gù dōu ,zì guān zhōng nán 、sōng 、huá zhī gāo ,běi gù huáng hé zhī bēn liú ,kǎi rán xiǎng jiàn gǔ zhī háo jié 。zhì jīng shī ,yǎng guān tiān zǐ gōng què zhī zhuàng ,yǔ cāng lǐn 、fǔ kù 、chéng chí 、yuàn yòu zhī fù qiě dà yě ,ér hòu zhī tiān xià zhī jù lì 。jiàn hàn lín ōu yáng gōng ,tīng qí yì lùn zhī hóng biàn ,guān qí róng mào zhī xiù wěi ,yǔ qí mén rén xián shì dà fū yóu ,ér hòu zhī tiān xià zhī wén zhāng jù hū cǐ yě 。tài wèi yǐ cái luè guàn tiān xià ,tiān xià zhī suǒ shì yǐ wú yōu ,sì yí zhī suǒ dàn yǐ bú gǎn fā ,rù zé zhōu gōng 、zhào gōng ,chū zé fāng shū 、zhào hǔ 。ér zhé yě wèi zhī jiàn yān 。
      qiě fū rén zhī xué yě ,bú zhì qí dà ,suī duō ér hé wéi ?zhé zhī lái yě ,yú shān jiàn zhōng nán 、sōng 、huá zhī gāo ,yú shuǐ jiàn huáng hé zhī dà qiě shēn ,yú rén jiàn ōu yáng gōng ,ér yóu yǐ wéi wèi jiàn tài wèi yě 。gù yuàn dé guān xián rén zhī guāng yào ,wén yī yán yǐ zì zhuàng ,rán hòu kě yǐ jìn tiān xià zhī dà guān ér wú hàn zhě yǐ 。
      zhé nián shǎo ,wèi néng tōng xí lì shì 。xiàng zhī lái ,fēi yǒu qǔ yú dòu shēng zhī lù ,ǒu rán dé zhī ,fēi qí suǒ lè 。rán xìng dé cì guī dài xuǎn ,biàn dé yōu yóu shù nián zhī jiān ,jiāng guī yì zhì qí wén ,qiě xué wéi zhèng 。tài wèi gǒu yǐ wéi kě jiāo ér rǔ jiāo zhī ,yòu xìng yǐ !

    辞赋,
  • 作者:苏辙 朝代:宋代

    相携话别郑原上,共道长途怕雪泥。
    归骑还寻大梁陌,行人已度古崤西。
    曾为县吏民知否?旧宿僧房壁共题。
    遥想独游佳味少,无方骓马但鸣嘶。

    xiàng xié huà bié zhèng yuán shàng ,gòng dào zhǎng tú pà xuě ní 。
    guī qí hái xún dà liáng mò ,háng rén yǐ dù gǔ xiáo xī 。
    céng wéi xiàn lì mín zhī fǒu ?jiù xiǔ sēng fáng bì gòng tí 。
    yáo xiǎng dú yóu jiā wèi shǎo ,wú fāng zhuī mǎ dàn míng sī 。

    人生,怀旧,感慨,