1. 古诗词大全
  2. 宋代诗人

黄庭坚的诗词全集

共收录了188首诗词作品

黄庭坚简介

黄庭坚(1045-1105)字鲁直,号涪翁,又号山谷道人。原籍金华(今属浙江),祖上迁家分宁(今江西修水),遂为分宁人。治平四年(1067)进士,授叶县尉。熙宁五年(1072)为北京(今河北大名)国子监教授。元丰三年(1080)知吉州太和县(今江西泰和)。哲宗立,召为秘书郎。元祐元年(1086)为《神宗实录》检讨官,编修《神宗实录》,迁著作佐郎,加集贤校理。时张耒、秦观、晁补之俱在京师,与庭坚同游苏轼之门,有「苏门四学士」之称。《神宗实录》成,擢为起居舍人。哲宗亲政,以修实录不实的罪名,被贬涪州(今四川涪陵)别驾、黔州(今四川彭水)安置。绍圣四年(1097)移戎州(今四川宜宾)。崇宁元年(1102),内迁知太平州(今安徽当涂),到任九天,即被罢免,主管洪州玉隆观。次年复被除名编管宜州(今广西宜山)。四年,卒于贬所,年六十一,私谥文节先生。《宋史》有传。尤长于诗,世号「苏黄」。其诗多写个人日常生活,在艺术上讲究修辞造句,追求新奇。工书法,与苏轼、米芾、蔡襄并称「宋四家」。著有《豫章先生文集》三十卷、《山谷琴趣外编》三卷。《全宋词》收录其词一百九十馀首。《全宋词补辑》又从《诗渊》辑得二首。黄庭坚诗歌创作影响很大,与苏轼并称「苏黄」,是「江西诗派」的创始人。其诗宗法杜甫,并有「夺胎换骨」「点石成金」「无一字无来处」之论。作诗力求新奇,诗风瘦硬峭拔,也有清新流畅之作,另有诗反映了人民的疾苦。由于他学识渊博,功力深厚,创作态度严谨,诗中往往表现出超迈的见识和旷达的襟怀,在宋代诗歌发展史上独树一帜。但过多地在字句、技巧上下功夫,不免有晦涩生硬之弊。词与秦观齐名,少年时多做艳词,有的词写得疏宕洒脱,清雅明畅。晚年词风接近苏轼。今存词180多首。有《山谷集》,自选其诗文名《山谷精华录》,词集名《山谷琴趣外篇》(即《山谷词》)。工书法,兼擅行、草,自成风格。书迹有《华严疏》《松风阁诗》及《廉颇蔺相如传》等。
展开查看所有  

黄庭坚诗集大全

  • 作者:黄庭坚 朝代:清代

    半世交亲随逝水,几人图画入凌烟?
    春风春雨花经眼,江北江南水拍天。
    欲解铜章行问道,定知石友许忘年。
    脊令各有思归恨,日月相催雪满颠。

    bàn shì jiāo qīn suí shì shuǐ ,jǐ rén tú huà rù líng yān ?
    chūn fēng chūn yǔ huā jīng yǎn ,jiāng běi jiāng nán shuǐ pāi tiān 。
    yù jiě tóng zhāng háng wèn dào ,dìng zhī shí yǒu xǔ wàng nián 。
    jǐ lìng gè yǒu sī guī hèn ,rì yuè xiàng cuī xuě mǎn diān 。

    春天,
  • 作者:黄庭坚 朝代:清代

    半烟半雨溪桥畔,渔翁醉着无人唤。疏懒意何长,春风花草香。
    江山如有待,此意陶潜解。问我去何之,君行到自知。

    bàn yān bàn yǔ xī qiáo pàn ,yú wēng zuì zhe wú rén huàn 。shū lǎn yì hé zhǎng ,chūn fēng huā cǎo xiāng 。
    jiāng shān rú yǒu dài ,cǐ yì táo qián jiě 。wèn wǒ qù hé zhī ,jun1 háng dào zì zhī 。

    写雨,
  • 作者:黄庭坚 朝代:清代

      士之才德盖一国,则曰国士;女之色盖一国,则曰国色;兰之香盖一国,则曰国香。自古人知贵兰,不待楚之逐臣而后贵之也。兰甚似乎君子,生于深山薄丛之中,不为无人而不芳;雪霜凌厉而见杀,来岁不改其性也。是所谓“遁世无闷,不见是而无闷”者也。兰虽含香体洁,平居与萧艾不殊。清风过之,其香蔼然,在室满室,在堂满堂,所谓含章以时发者也。
      然兰蕙之才德不同,世罕能别之。予放浪江湖之日久,乃尽知其族。盖兰似君子,蕙似士大夫,大概山林中十蕙而一兰也。《离骚》曰:“予既滋兰之九畹,又树蕙之百亩。”是以知不独今,楚人贱蕙而贵兰久矣。兰蕙丛出,莳以砂石则茂,沃以汤茗则芳,是所同也。至其发花,一干一花而香有余者兰,一干五七花而香不足者蕙。蕙虽不若兰,其视椒则远矣,世论以为国香矣。乃曰“当门不得不锄”,山林之士,所以往而不返者耶!

      shì zhī cái dé gài yī guó ,zé yuē guó shì ;nǚ zhī sè gài yī guó ,zé yuē guó sè ;lán zhī xiāng gài yī guó ,zé yuē guó xiāng 。zì gǔ rén zhī guì lán ,bú dài chǔ zhī zhú chén ér hòu guì zhī yě 。lán shèn sì hū jun1 zǐ ,shēng yú shēn shān báo cóng zhī zhōng ,bú wéi wú rén ér bú fāng ;xuě shuāng líng lì ér jiàn shā ,lái suì bú gǎi qí xìng yě 。shì suǒ wèi “dùn shì wú mèn ,bú jiàn shì ér wú mèn ”zhě yě 。lán suī hán xiāng tǐ jié ,píng jū yǔ xiāo ài bú shū 。qīng fēng guò zhī ,qí xiāng ǎi rán ,zài shì mǎn shì ,zài táng mǎn táng ,suǒ wèi hán zhāng yǐ shí fā zhě yě 。
      rán lán huì zhī cái dé bú tóng ,shì hǎn néng bié zhī 。yǔ fàng làng jiāng hú zhī rì jiǔ ,nǎi jìn zhī qí zú 。gài lán sì jun1 zǐ ,huì sì shì dà fū ,dà gài shān lín zhōng shí huì ér yī lán yě 。《lí sāo 》yuē :“yǔ jì zī lán zhī jiǔ wǎn ,yòu shù huì zhī bǎi mǔ 。”shì yǐ zhī bú dú jīn ,chǔ rén jiàn huì ér guì lán jiǔ yǐ 。lán huì cóng chū ,shì yǐ shā shí zé mào ,wò yǐ tāng míng zé fāng ,shì suǒ tóng yě 。zhì qí fā huā ,yī gàn yī huā ér xiāng yǒu yú zhě lán ,yī gàn wǔ qī huā ér xiāng bú zú zhě huì 。huì suī bú ruò lán ,qí shì jiāo zé yuǎn yǐ ,shì lùn yǐ wéi guó xiāng yǐ 。nǎi yuē “dāng mén bú dé bú chú ”,shān lín zhī shì ,suǒ yǐ wǎng ér bú fǎn zhě yē !

    辞赋精选,
  • 作者:黄庭坚 朝代:清代

    凌波仙子生尘袜,水上轻盈步微月。
    是谁招此断肠魂,种作寒花寄愁绝。
    含香体素欲倾城,山矾是弟梅是兄。
    坐对真成被花恼,出门一笑大江横。

    líng bō xiān zǐ shēng chén wà ,shuǐ shàng qīng yíng bù wēi yuè 。
    shì shuí zhāo cǐ duàn cháng hún ,zhǒng zuò hán huā jì chóu jué 。
    hán xiāng tǐ sù yù qīng chéng ,shān fán shì dì méi shì xiōng 。
    zuò duì zhēn chéng bèi huā nǎo ,chū mén yī xiào dà jiāng héng 。

    咏物,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    黄菊枝头生晓寒。人生莫放酒杯干。风前横笛斜吹雨,醉里簪花倒著冠。
    身健在,且加餐。舞裙歌板尽清欢。黄花白发相牵挽,付与时人冷眼看。

    huáng jú zhī tóu shēng xiǎo hán 。rén shēng mò fàng jiǔ bēi gàn 。fēng qián héng dí xié chuī yǔ ,zuì lǐ zān huā dǎo zhe guàn 。
    shēn jiàn zài ,qiě jiā cān 。wǔ qún gē bǎn jìn qīng huān 。huáng huā bái fā xiàng qiān wǎn ,fù yǔ shí rén lěng yǎn kàn 。

    宋词三百首,宋词精选,饮酒,抒怀,旷达,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    天涯也有江南信。梅破知春近。夜阑风细得香迟。不道晓来开遍、向南枝。
    玉台弄粉花应妒。飘到眉心住。平生个里愿杯深。去国十年老尽、少年心。

    tiān yá yě yǒu jiāng nán xìn 。méi pò zhī chūn jìn 。yè lán fēng xì dé xiāng chí 。bú dào xiǎo lái kāi biàn 、xiàng nán zhī 。
    yù tái nòng fěn huā yīng dù 。piāo dào méi xīn zhù 。píng shēng gè lǐ yuàn bēi shēn 。qù guó shí nián lǎo jìn 、shǎo nián xīn 。

    咏物,梅花,抒怀,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    爱酒醉魂在,能言机事疏。
    平生几两屐,身后五车书。
    物色看王会,勋劳在石渠。
    拔毛能济世,端为谢杨朱。

    ài jiǔ zuì hún zài ,néng yán jī shì shū 。
    píng shēng jǐ liǎng jī ,shēn hòu wǔ chē shū 。
    wù sè kàn wáng huì ,xūn láo zài shí qú 。
    bá máo néng jì shì ,duān wéi xiè yáng zhū 。

    咏物,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    凤舞团团饼。恨分破、教孤令。金渠体净,只轮慢碾,玉尘光莹。汤响松风,早减了、二分酒病。
    味浓香永。醉乡路、成佳境。恰如灯下,故人万里,归来对影。口不能言,心下快活自省。

    fèng wǔ tuán tuán bǐng 。hèn fèn pò 、jiāo gū lìng 。jīn qú tǐ jìng ,zhī lún màn niǎn ,yù chén guāng yíng 。tāng xiǎng sōng fēng ,zǎo jiǎn le 、èr fèn jiǔ bìng 。
    wèi nóng xiāng yǒng 。zuì xiāng lù 、chéng jiā jìng 。qià rú dēng xià ,gù rén wàn lǐ ,guī lái duì yǐng 。kǒu bú néng yán ,xīn xià kuài huó zì shěng 。

    咏物,写茶,思念,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    落日塞垣路,风劲戛貂裘。翩翩数骑闲猎,深入黑山头。极目平沙千里,惟见雕弓白羽,铁面骏骅骝。隐隐望青冢,特地起闲愁。
    汉天子,方鼎盛,四百州。玉颜皓齿,深锁三十六宫秋。堂有经纶贤相,边有纵横谋将,不减翠蛾羞。戎虏和乐也,圣主永无忧。

    luò rì sāi yuán lù ,fēng jìn jiá diāo qiú 。piān piān shù qí xián liè ,shēn rù hēi shān tóu 。jí mù píng shā qiān lǐ ,wéi jiàn diāo gōng bái yǔ ,tiě miàn jun4 huá liú 。yǐn yǐn wàng qīng zhǒng ,tè dì qǐ xián chóu 。
    hàn tiān zǐ ,fāng dǐng shèng ,sì bǎi zhōu 。yù yán hào chǐ ,shēn suǒ sān shí liù gōng qiū 。táng yǒu jīng lún xián xiàng ,biān yǒu zòng héng móu jiāng ,bú jiǎn cuì é xiū 。róng lǔ hé lè yě ,shèng zhǔ yǒng wú yōu 。

  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    乔木幽人三亩宅,生刍一束向谁论?
    藤萝得意干云日,箫鼓何心进酒尊。
    白屋可能无孺子,黄堂不是欠陈蕃。
    古人冷淡今人笑,湖水年年到旧痕。

    qiáo mù yōu rén sān mǔ zhái ,shēng chú yī shù xiàng shuí lùn ?
    téng luó dé yì gàn yún rì ,xiāo gǔ hé xīn jìn jiǔ zūn 。
    bái wū kě néng wú rú zǐ ,huáng táng bú shì qiàn chén fān 。
    gǔ rén lěng dàn jīn rén xiào ,hú shuǐ nián nián dào jiù hén 。

    凭吊,抒怀,讽刺,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    春风吹船著吾溪,扶藜上读《中兴碑》。
    平生半世看墨本,摩挲石刻鬓成丝。
    明皇不作苞桑计,颠倒四海由禄儿。
    九庙不守乘舆西,万官已作鸟择栖。
    抚军监国太子事,何乃趣取大物为?
    事有至难天幸耳,上皇蹰蹐还京师。
    内间张后色可否?外间李父颐指挥。
    南内凄凉几苟活,高将军去事尤危。
    臣结春秋二三策,臣甫杜鹃再拜诗。
    安知忠臣痛至骨,世上但赏琼琚词。
    同来野僧六七辈,亦有文士相追随。
    断崖苍藓对立久,冻雨为洗前朝悲。

    chūn fēng chuī chuán zhe wú xī ,fú lí shàng dú 《zhōng xìng bēi 》。
    píng shēng bàn shì kàn mò běn ,mó suō shí kè bìn chéng sī 。
    míng huáng bú zuò bāo sāng jì ,diān dǎo sì hǎi yóu lù ér 。
    jiǔ miào bú shǒu chéng yú xī ,wàn guān yǐ zuò niǎo zé qī 。
    fǔ jun1 jiān guó tài zǐ shì ,hé nǎi qù qǔ dà wù wéi ?
    shì yǒu zhì nán tiān xìng ěr ,shàng huáng chú jí hái jīng shī 。
    nèi jiān zhāng hòu sè kě fǒu ?wài jiān lǐ fù yí zhǐ huī 。
    nán nèi qī liáng jǐ gǒu huó ,gāo jiāng jun1 qù shì yóu wēi 。
    chén jié chūn qiū èr sān cè ,chén fǔ dù juān zài bài shī 。
    ān zhī zhōng chén tòng zhì gǔ ,shì shàng dàn shǎng qióng jū cí 。
    tóng lái yě sēng liù qī bèi ,yì yǒu wén shì xiàng zhuī suí 。
    duàn yá cāng xiǎn duì lì jiǔ ,dòng yǔ wéi xǐ qián cháo bēi 。

    咏史怀古,议论,抒情,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    君家玉女从小见,闻道如今画不成。
    翦裁似借天女手,萱草石榴偏眼明。

    jun1 jiā yù nǚ cóng xiǎo jiàn ,wén dào rú jīn huà bú chéng 。
    jiǎn cái sì jiè tiān nǚ shǒu ,xuān cǎo shí liú piān yǎn míng 。

    端午节,送别,劝慰,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    试说宣城郡,停杯且细听。
    晚楼明宛水,春骑簇昭亭。
    罢稏丰圩户,桁杨卧讼庭。
    谢公歌舞处,时对换鹅经。

    shì shuō xuān chéng jun4 ,tíng bēi qiě xì tīng 。
    wǎn lóu míng wǎn shuǐ ,chūn qí cù zhāo tíng 。
    bà yà fēng xū hù ,héng yáng wò sòng tíng 。
    xiè gōng gē wǔ chù ,shí duì huàn é jīng 。

    叙事,地名,送别,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    秋阴细细压茅堂,吟虫啾啾昨夜凉。
    雨开芭蕉新闲旧,风撼篔簹宫应商。
    砧声已急不可缓,檐景既短难为长。
    狐裘断缝弃墙角,岂念晏岁多繁霜。

    茅堂索索秋风发,行遶空庭紫苔滑。
    蛙号池上晚来雨,鹊转南枝夜深月。
    翻手覆手不可期,一死一生交道绝。
    湖水无端浸白云,故人书断孤鸿没。

    qiū yīn xì xì yā máo táng ,yín chóng jiū jiū zuó yè liáng 。
    yǔ kāi bā jiāo xīn xián jiù ,fēng hàn yún dāng gōng yīng shāng 。
    zhēn shēng yǐ jí bú kě huǎn ,yán jǐng jì duǎn nán wéi zhǎng 。
    hú qiú duàn féng qì qiáng jiǎo ,qǐ niàn yàn suì duō fán shuāng 。

    máo táng suǒ suǒ qiū fēng fā ,háng rǎo kōng tíng zǐ tái huá 。
    wā hào chí shàng wǎn lái yǔ ,què zhuǎn nán zhī yè shēn yuè 。
    fān shǒu fù shǒu bú kě qī ,yī sǐ yī shēng jiāo dào jué 。
    hú shuǐ wú duān jìn bái yún ,gù rén shū duàn gū hóng méi 。

    秋天,抒怀,友情,组诗,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

      士之才德盖一国,则曰国士;女之色盖一国,则曰国色;兰之香盖一国,则曰国香。自古人知贵兰,不待楚之逐臣而后贵之也。兰盖甚似乎君子,生于深山丛薄之中,不为无人而不芳;雪霜凌厉而见杀,来岁不改其性也,是所谓“遯世无闷,不见是而无闷”者也。兰虽含香体洁,平居萧艾不殊,清风过之,其香霭然,在室满室,在堂满堂,是所谓含章以时发者也,然兰蕙之才德不同,世罕能别之。予放浪江湖之日,乃久尽知其族性,盖兰似君子,蕙似士,大概山林中十蕙而一兰也。《楚辞》曰:“予既滋兰之九畹,又树蕙之百亩。”以是知不独今,楚人贱蕙而贵兰久矣。兰蕙丛生,初不殊也,至其发花,一干一花而香有余者兰,一干五七花而香不足者蕙,蕙之虽不若兰,起视椒榝则远矣。世论以为国香矣,乃曰“当门不得不除”,山林之士,所以往而不返者耶?

      shì zhī cái dé gài yī guó ,zé yuē guó shì ;nǚ zhī sè gài yī guó ,zé yuē guó sè ;lán zhī xiāng gài yī guó ,zé yuē guó xiāng 。zì gǔ rén zhī guì lán ,bú dài chǔ zhī zhú chén ér hòu guì zhī yě 。lán gài shèn sì hū jun1 zǐ ,shēng yú shēn shān cóng báo zhī zhōng ,bú wéi wú rén ér bú fāng ;xuě shuāng líng lì ér jiàn shā ,lái suì bú gǎi qí xìng yě ,shì suǒ wèi “dùn shì wú mèn ,bú jiàn shì ér wú mèn ”zhě yě 。lán suī hán xiāng tǐ jié ,píng jū xiāo ài bú shū ,qīng fēng guò zhī ,qí xiāng ǎi rán ,zài shì mǎn shì ,zài táng mǎn táng ,shì suǒ wèi hán zhāng yǐ shí fā zhě yě ,rán lán huì zhī cái dé bú tóng ,shì hǎn néng bié zhī 。yǔ fàng làng jiāng hú zhī rì ,nǎi jiǔ jìn zhī qí zú xìng ,gài lán sì jun1 zǐ ,huì sì shì ,dà gài shān lín zhōng shí huì ér yī lán yě 。《chǔ cí 》yuē :“yǔ jì zī lán zhī jiǔ wǎn ,yòu shù huì zhī bǎi mǔ 。”yǐ shì zhī bú dú jīn ,chǔ rén jiàn huì ér guì lán jiǔ yǐ 。lán huì cóng shēng ,chū bú shū yě ,zhì qí fā huā ,yī gàn yī huā ér xiāng yǒu yú zhě lán ,yī gàn wǔ qī huā ér xiāng bú zú zhě huì ,huì zhī suī bú ruò lán ,qǐ shì jiāo xiè zé yuǎn yǐ 。shì lùn yǐ wéi guó xiāng yǐ ,nǎi yuē “dāng mén bú dé bú chú ”,shān lín zhī shì ,suǒ yǐ wǎng ér bú fǎn zhě yē ?

    辞赋,