1. 古诗词大全
  2. 宋代诗人

黄庭坚的诗词全集

共收录了188首诗词作品

黄庭坚简介

黄庭坚(1045-1105)字鲁直,号涪翁,又号山谷道人。原籍金华(今属浙江),祖上迁家分宁(今江西修水),遂为分宁人。治平四年(1067)进士,授叶县尉。熙宁五年(1072)为北京(今河北大名)国子监教授。元丰三年(1080)知吉州太和县(今江西泰和)。哲宗立,召为秘书郎。元祐元年(1086)为《神宗实录》检讨官,编修《神宗实录》,迁著作佐郎,加集贤校理。时张耒、秦观、晁补之俱在京师,与庭坚同游苏轼之门,有「苏门四学士」之称。《神宗实录》成,擢为起居舍人。哲宗亲政,以修实录不实的罪名,被贬涪州(今四川涪陵)别驾、黔州(今四川彭水)安置。绍圣四年(1097)移戎州(今四川宜宾)。崇宁元年(1102),内迁知太平州(今安徽当涂),到任九天,即被罢免,主管洪州玉隆观。次年复被除名编管宜州(今广西宜山)。四年,卒于贬所,年六十一,私谥文节先生。《宋史》有传。尤长于诗,世号「苏黄」。其诗多写个人日常生活,在艺术上讲究修辞造句,追求新奇。工书法,与苏轼、米芾、蔡襄并称「宋四家」。著有《豫章先生文集》三十卷、《山谷琴趣外编》三卷。《全宋词》收录其词一百九十馀首。《全宋词补辑》又从《诗渊》辑得二首。黄庭坚诗歌创作影响很大,与苏轼并称「苏黄」,是「江西诗派」的创始人。其诗宗法杜甫,并有「夺胎换骨」「点石成金」「无一字无来处」之论。作诗力求新奇,诗风瘦硬峭拔,也有清新流畅之作,另有诗反映了人民的疾苦。由于他学识渊博,功力深厚,创作态度严谨,诗中往往表现出超迈的见识和旷达的襟怀,在宋代诗歌发展史上独树一帜。但过多地在字句、技巧上下功夫,不免有晦涩生硬之弊。词与秦观齐名,少年时多做艳词,有的词写得疏宕洒脱,清雅明畅。晚年词风接近苏轼。今存词180多首。有《山谷集》,自选其诗文名《山谷精华录》,词集名《山谷琴趣外篇》(即《山谷词》)。工书法,兼擅行、草,自成风格。书迹有《华严疏》《松风阁诗》及《廉颇蔺相如传》等。
展开查看所有  

黄庭坚诗集大全

  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    秋阴细细压茅堂,吟虫啾啾昨夜凉。
    雨开芭蕉新闲旧,风撼篔簹宫应商。
    砧声已急不可缓,檐景既短难为长。
    狐裘断缝弃墙角,岂念晏岁多繁霜。

    茅堂索索秋风发,行遶空庭紫苔滑。
    蛙号池上晚来雨,鹊转南枝夜深月。
    翻手覆手不可期,一死一生交道绝。
    湖水无端浸白云,故人书断孤鸿没。

    qiū yīn xì xì yā máo táng ,yín chóng jiū jiū zuó yè liáng 。
    yǔ kāi bā jiāo xīn xián jiù ,fēng hàn yún dāng gōng yīng shāng 。
    zhēn shēng yǐ jí bú kě huǎn ,yán jǐng jì duǎn nán wéi zhǎng 。
    hú qiú duàn féng qì qiáng jiǎo ,qǐ niàn yàn suì duō fán shuāng 。

    máo táng suǒ suǒ qiū fēng fā ,háng rǎo kōng tíng zǐ tái huá 。
    wā hào chí shàng wǎn lái yǔ ,què zhuǎn nán zhī yè shēn yuè 。
    fān shǒu fù shǒu bú kě qī ,yī sǐ yī shēng jiāo dào jué 。
    hú shuǐ wú duān jìn bái yún ,gù rén shū duàn gū hóng méi 。

    辞赋,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    半烟半雨溪桥畔,渔翁醉着无人唤。疏懒意何长,春风花草香。
    江山如有待,此意陶潜解。问我去何之,君行到自知。

    bàn yān bàn yǔ xī qiáo pàn ,yú wēng zuì zhe wú rén huàn 。shū lǎn yì hé zhǎng ,chūn fēng huā cǎo xiāng 。
    jiāng shān rú yǒu dài ,cǐ yì táo qián jiě 。wèn wǒ qù hé zhī ,jun1 háng dào zì zhī 。

    辞赋,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    爱酒醉魂在,能言机事疏。
    平生几两屐,身后五车书。
    物色看王会,勋劳在石渠。
    拔毛能济世,端为谢杨朱。

    ài jiǔ zuì hún zài ,néng yán jī shì shū 。
    píng shēng jǐ liǎng jī ,shēn hòu wǔ chē shū 。
    wù sè kàn wáng huì ,xūn láo zài shí qú 。
    bá máo néng jì shì ,duān wéi xiè yáng zhū 。

    辞赋,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    乔木幽人三亩宅,生刍一束向谁论?
    藤萝得意干云日,箫鼓何心进酒尊。
    白屋可能无孺子,黄堂不是欠陈蕃。
    古人冷淡今人笑,湖水年年到旧痕。

    qiáo mù yōu rén sān mǔ zhái ,shēng chú yī shù xiàng shuí lùn ?
    téng luó dé yì gàn yún rì ,xiāo gǔ hé xīn jìn jiǔ zūn 。
    bái wū kě néng wú rú zǐ ,huáng táng bú shì qiàn chén fān 。
    gǔ rén lěng dàn jīn rén xiào ,hú shuǐ nián nián dào jiù hén 。

    辞赋,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    春风吹船著吾溪,扶藜上读《中兴碑》。
    平生半世看墨本,摩挲石刻鬓成丝。
    明皇不作苞桑计,颠倒四海由禄儿。
    九庙不守乘舆西,万官已作鸟择栖。
    抚军监国太子事,何乃趣取大物为?
    事有至难天幸耳,上皇蹰蹐还京师。
    内间张后色可否?外间李父颐指挥。
    南内凄凉几苟活,高将军去事尤危。
    臣结春秋二三策,臣甫杜鹃再拜诗。
    安知忠臣痛至骨,世上但赏琼琚词。
    同来野僧六七辈,亦有文士相追随。
    断崖苍藓对立久,冻雨为洗前朝悲。

    chūn fēng chuī chuán zhe wú xī ,fú lí shàng dú 《zhōng xìng bēi 》。
    píng shēng bàn shì kàn mò běn ,mó suō shí kè bìn chéng sī 。
    míng huáng bú zuò bāo sāng jì ,diān dǎo sì hǎi yóu lù ér 。
    jiǔ miào bú shǒu chéng yú xī ,wàn guān yǐ zuò niǎo zé qī 。
    fǔ jun1 jiān guó tài zǐ shì ,hé nǎi qù qǔ dà wù wéi ?
    shì yǒu zhì nán tiān xìng ěr ,shàng huáng chú jí hái jīng shī 。
    nèi jiān zhāng hòu sè kě fǒu ?wài jiān lǐ fù yí zhǐ huī 。
    nán nèi qī liáng jǐ gǒu huó ,gāo jiāng jun1 qù shì yóu wēi 。
    chén jié chūn qiū èr sān cè ,chén fǔ dù juān zài bài shī 。
    ān zhī zhōng chén tòng zhì gǔ ,shì shàng dàn shǎng qióng jū cí 。
    tóng lái yě sēng liù qī bèi ,yì yǒu wén shì xiàng zhuī suí 。
    duàn yá cāng xiǎn duì lì jiǔ ,dòng yǔ wéi xǐ qián cháo bēi 。

    辞赋,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    君家玉女从小见,闻道如今画不成。
    翦裁似借天女手,萱草石榴偏眼明。

    jun1 jiā yù nǚ cóng xiǎo jiàn ,wén dào rú jīn huà bú chéng 。
    jiǎn cái sì jiè tiān nǚ shǒu ,xuān cǎo shí liú piān yǎn míng 。

    辞赋,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    乃翁知国如知兵,塞垣草木识威名。
    敌人开户玩处女,掩耳不及惊雷霆。
    平生端有活国计,百不一试薶九京。
    阿兄两持庆州节,十年骐驎地上行。
    潭潭大度如卧虎,边头耕桑长儿女。
    折冲千里虽有余,论道经邦正要渠。
    妙年出补父兄处,公自才力应时须。
    春风旍旗拥万夫,幕下诸将思草枯。
    智名勇功不入眼,可用折箠笞羌胡。

    nǎi wēng zhī guó rú zhī bīng ,sāi yuán cǎo mù shí wēi míng 。
    dí rén kāi hù wán chù nǚ ,yǎn ěr bú jí jīng léi tíng 。
    píng shēng duān yǒu huó guó jì ,bǎi bú yī shì wō jiǔ jīng 。
    ā xiōng liǎng chí qìng zhōu jiē ,shí nián qí lín dì shàng háng 。
    tán tán dà dù rú wò hǔ ,biān tóu gēng sāng zhǎng ér nǚ 。
    shé chōng qiān lǐ suī yǒu yú ,lùn dào jīng bāng zhèng yào qú 。
    miào nián chū bǔ fù xiōng chù ,gōng zì cái lì yīng shí xū 。
    chūn fēng jīng qí yōng wàn fū ,mù xià zhū jiāng sī cǎo kū 。
    zhì míng yǒng gōng bú rù yǎn ,kě yòng shé chuí chī qiāng hú 。

    辞赋,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    试说宣城郡,停杯且细听。
    晚楼明宛水,春骑簇昭亭。
    罢稏丰圩户,桁杨卧讼庭。
    谢公歌舞处,时对换鹅经。

    shì shuō xuān chéng jun4 ,tíng bēi qiě xì tīng 。
    wǎn lóu míng wǎn shuǐ ,chūn qí cù zhāo tíng 。
    bà yà fēng xū hù ,héng yáng wò sòng tíng 。
    xiè gōng gē wǔ chù ,shí duì huàn é jīng 。

    辞赋,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    接淅报官府,敢违王事程。
    宵征江夏县,睡起汉阳城。
    邻里烦追送,杯盘泻浊清。
    袛应瘴乡老,难答故人情。

    jiē xī bào guān fǔ ,gǎn wéi wáng shì chéng 。
    xiāo zhēng jiāng xià xiàn ,shuì qǐ hàn yáng chéng 。
    lín lǐ fán zhuī sòng ,bēi pán xiè zhuó qīng 。
    dī yīng zhàng xiāng lǎo ,nán dá gù rén qíng 。

    辞赋,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    酌君以蒲城桑落之酒,泛君以湘累秋菊之英。
    赠君以黟川点漆之墨,送君以阳关堕泪之声。
    酒浇胸次之磊块,菊制短世之颓龄。
    墨以传万古文章之印,歌以写一家兄弟之情。
    江山千里俱头白,骨肉十年终眼青。
    连床夜语鸡戒晓,书囊无底谈未了。
    有功翰墨乃如此,何恨远别音书少。
    炒沙作縻终不饱,缕冰文章费工巧。
    要须心地收汗马,孔孟行世目杲杲。
    有弟有弟力持家,妇能养姑供珍鲑。
    儿大诗书女丝麻,公但读书煮春茶。

    zhuó jun1 yǐ pú chéng sāng luò zhī jiǔ ,fàn jun1 yǐ xiāng lèi qiū jú zhī yīng 。
    zèng jun1 yǐ yī chuān diǎn qī zhī mò ,sòng jun1 yǐ yáng guān duò lèi zhī shēng 。
    jiǔ jiāo xiōng cì zhī lěi kuài ,jú zhì duǎn shì zhī tuí líng 。
    mò yǐ chuán wàn gǔ wén zhāng zhī yìn ,gē yǐ xiě yī jiā xiōng dì zhī qíng 。
    jiāng shān qiān lǐ jù tóu bái ,gǔ ròu shí nián zhōng yǎn qīng 。
    lián chuáng yè yǔ jī jiè xiǎo ,shū náng wú dǐ tán wèi le 。
    yǒu gōng hàn mò nǎi rú cǐ ,hé hèn yuǎn bié yīn shū shǎo 。
    chǎo shā zuò mí zhōng bú bǎo ,lǚ bīng wén zhāng fèi gōng qiǎo 。
    yào xū xīn dì shōu hàn mǎ ,kǒng mèng háng shì mù gǎo gǎo 。
    yǒu dì yǒu dì lì chí jiā ,fù néng yǎng gū gòng zhēn guī 。
    ér dà shī shū nǚ sī má ,gōng dàn dú shū zhǔ chūn chá 。

    辞赋,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    士之才德盖一国,则曰国士;女之色盖一国,则曰国色;兰之香盖一国,则曰国香。自古人知贵兰,不待楚之逐臣而后贵之也。兰甚似乎君子,生于深山薄丛之中,不为无人而不芳;雪霜凌厉而见杀,来岁不改其性也。是所谓“遁世无闷,不见是而无闷”者也。兰虽含香体洁,平居与萧艾不殊。清风过之,其香蔼然,在室满室,在堂满堂,所谓含章以时发者也。
      然兰蕙之才德不同,世罕能别之。予放浪江湖之日久,乃尽知其族。盖兰似君子,蕙似士大夫,大概山林中十蕙而一兰也。《离骚》曰:“予既滋兰之九畹,又树蕙之百亩。”是以知不独今,楚人贱蕙而贵兰久矣。兰蕙丛出,莳以砂石则茂,沃以汤茗则芳,是所同也。至其发花,一干一花而香有余者兰,一干五七花而香不足者蕙。蕙虽不若兰,其视椒则远矣,世论以为国香矣。乃曰“当门不得不锄”,山林之士,所以往而不返者耶!

    shì zhī cái dé gài yī guó ,zé yuē guó shì ;nǚ zhī sè gài yī guó ,zé yuē guó sè ;lán zhī xiāng gài yī guó ,zé yuē guó xiāng 。zì gǔ rén zhī guì lán ,bú dài chǔ zhī zhú chén ér hòu guì zhī yě 。lán shèn sì hū jun1 zǐ ,shēng yú shēn shān báo cóng zhī zhōng ,bú wéi wú rén ér bú fāng ;xuě shuāng líng lì ér jiàn shā ,lái suì bú gǎi qí xìng yě 。shì suǒ wèi “dùn shì wú mèn ,bú jiàn shì ér wú mèn ”zhě yě 。lán suī hán xiāng tǐ jié ,píng jū yǔ xiāo ài bú shū 。qīng fēng guò zhī ,qí xiāng ǎi rán ,zài shì mǎn shì ,zài táng mǎn táng ,suǒ wèi hán zhāng yǐ shí fā zhě yě 。
      rán lán huì zhī cái dé bú tóng ,shì hǎn néng bié zhī 。yǔ fàng làng jiāng hú zhī rì jiǔ ,nǎi jìn zhī qí zú 。gài lán sì jun1 zǐ ,huì sì shì dà fū ,dà gài shān lín zhōng shí huì ér yī lán yě 。《lí sāo 》yuē :“yǔ jì zī lán zhī jiǔ wǎn ,yòu shù huì zhī bǎi mǔ 。”shì yǐ zhī bú dú jīn ,chǔ rén jiàn huì ér guì lán jiǔ yǐ 。lán huì cóng chū ,shì yǐ shā shí zé mào ,wò yǐ tāng míng zé fāng ,shì suǒ tóng yě 。zhì qí fā huā ,yī gàn yī huā ér xiāng yǒu yú zhě lán ,yī gàn wǔ qī huā ér xiāng bú zú zhě huì 。huì suī bú ruò lán ,qí shì jiāo zé yuǎn yǐ ,shì lùn yǐ wéi guó xiāng yǐ 。nǎi yuē “dāng mén bú dé bú chú ”,shān lín zhī shì ,suǒ yǐ wǎng ér bú fǎn zhě yē !

    辞赋,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    惠崇烟雨归雁,坐我潇湘洞庭。
    欲唤扁舟归去,故人言是丹青。

    能作山川远势,白头惟有郭熙。
    却写李成骤雨,惜无六幅鹅溪。

    徐生脱水双鱼,吹沫相看晚图。
    老矣个中得计,作书远寄江湖。

    折苇枯荷共晚,红榴苦竹同时。
    睡鸭不知飘雪,寒雀四顾风枝。

    子母猿号槲叶,山南山北危机。
    世故谁能樗里,彀中皆是由基。

    huì chóng yān yǔ guī yàn ,zuò wǒ xiāo xiāng dòng tíng 。
    yù huàn biǎn zhōu guī qù ,gù rén yán shì dān qīng 。

    néng zuò shān chuān yuǎn shì ,bái tóu wéi yǒu guō xī 。
    què xiě lǐ chéng zhòu yǔ ,xī wú liù fú é xī 。

    xú shēng tuō shuǐ shuāng yú ,chuī mò xiàng kàn wǎn tú 。
    lǎo yǐ gè zhōng dé jì ,zuò shū yuǎn jì jiāng hú 。

    shé wěi kū hé gòng wǎn ,hóng liú kǔ zhú tóng shí 。
    shuì yā bú zhī piāo xuě ,hán què sì gù fēng zhī 。

    zǐ mǔ yuán hào hú yè ,shān nán shān běi wēi jī 。
    shì gù shuí néng chū lǐ ,gòu zhōng jiē shì yóu jī 。

    ,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    北苑春风,方圭圆璧,万里名动京关。碎身粉骨,功合上凌烟。尊俎风流战胜,降春睡、开拓愁边。纤纤捧,研膏浅乳,金缕鹧鸪斑。
    相如,虽病渴,一觞一咏,宾有群贤。为扶起灯前,醉玉颓山。搜搅胸中万卷,还倾动、三峡词源。归来晚,文君未寐,相对小窗前。

    běi yuàn chūn fēng ,fāng guī yuán bì ,wàn lǐ míng dòng jīng guān 。suì shēn fěn gǔ ,gōng hé shàng líng yān 。zūn zǔ fēng liú zhàn shèng ,jiàng chūn shuì 、kāi tuò chóu biān 。xiān xiān pěng ,yán gāo qiǎn rǔ ,jīn lǚ zhè gū bān 。
    xiàng rú ,suī bìng kě ,yī shāng yī yǒng ,bīn yǒu qún xián 。wéi fú qǐ dēng qián ,zuì yù tuí shān 。sōu jiǎo xiōng zhōng wàn juàn ,hái qīng dòng 、sān xiá cí yuán 。guī lái wǎn ,wén jun1 wèi mèi ,xiàng duì xiǎo chuāng qián 。

    咏物,写茶,典故,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    元符庚辰,死于藤州光华亭上。崇宁甲申,庭坚窜宜州,道过衡阳。览其遗墨,始追和其千秋岁词

    苑边花外。记得同朝退。飞骑轧,鸣珂碎。齐歌云绕扇,赵舞风回带。严鼓断,杯盘狼藉犹相对。
    洒泪谁能会。醉卧藤阴盖。人已去,词空在。兔园高宴悄,虎观英游改。重感慨,波涛万贯珠沈海。

    yuán fú gēng chén ,sǐ yú téng zhōu guāng huá tíng shàng 。chóng níng jiǎ shēn ,tíng jiān cuàn yí zhōu ,dào guò héng yáng 。lǎn qí yí mò ,shǐ zhuī hé qí qiān qiū suì cí

    yuàn biān huā wài 。jì dé tóng cháo tuì 。fēi qí zhá ,míng kē suì 。qí gē yún rào shàn ,zhào wǔ fēng huí dài 。yán gǔ duàn ,bēi pán láng jiè yóu xiàng duì 。
    sǎ lèi shuí néng huì 。zuì wò téng yīn gài 。rén yǐ qù ,cí kōng zài 。tù yuán gāo yàn qiāo ,hǔ guān yīng yóu gǎi 。zhòng gǎn kǎi ,bō tāo wàn guàn zhū shěn hǎi 。

    悼念,友情,
  • 作者:黄庭坚 朝代:宋代

    小桃灼灼柳鬖鬖,春色满江南。雨晴风暖烟淡,天气正醺酣。
    山泼黛,水挼蓝,翠相搀。歌楼酒旆,故故招人,权典青衫。

    xiǎo táo zhuó zhuó liǔ sān sān ,chūn sè mǎn jiāng nán 。yǔ qíng fēng nuǎn yān dàn ,tiān qì zhèng xūn hān 。
    shān pō dài ,shuǐ luò lán ,cuì xiàng chān 。gē lóu jiǔ pèi ,gù gù zhāo rén ,quán diǎn qīng shān 。

    春天,写景,