1. 古诗词大全
  2. 唐代诗人

柳宗元的诗词全集

共收录了231首诗词作品

柳宗元简介

柳宗元(773─819),字子厚,河东(今山西永济县)人。贞元九年(793)进士,曾为监察御史。唐顺宗时为礼部员外郎,参加了以王叔文为首的政治改革集团。这个政治改革集团,反对藩镇割据和宦官专权,推行免除部分苛捐杂税等具有进步意义的政策。因为改革触犯了宦官权豪的利益,遭到了他们的极力反对。宪宗李纯继位后,改变遂告失败,王叔文被杀,柳宗元等人被贬到边远的地区。柳宗元先被贬为永州(今湖南零陵县)司马,十年后,改为柳州(今属广西)刺史,最后病死在柳州,年仅四十六岁。人称柳河东,有《柳河东集》。他是唐代杰出的文学家和思想家,在散文和诗歌的创作方面,有着很高造诣。他的诗,善于寓情于景,写得俊雅峭拔。
展开查看所有  

柳宗元诗集大全

  • 作者:柳宗元 朝代:唐代

    城上高楼接大荒,海天愁思正茫茫。
    惊风乱飐芙蓉水,密雨斜侵薜荔墙。
    岭树重遮千里目,江流曲似九回肠。
    共来百越文身地,犹自音书滞一乡。

    chéng shàng gāo lóu jiē dà huāng ,hǎi tiān chóu sī zhèng máng máng 。
    jīng fēng luàn zhǎn fú róng shuǐ ,mì yǔ xié qīn bì lì qiáng 。
    lǐng shù zhòng zhē qiān lǐ mù ,jiāng liú qǔ sì jiǔ huí cháng 。
    gòng lái bǎi yuè wén shēn dì ,yóu zì yīn shū zhì yī xiāng 。

    抒情,唐诗三百首,怀人,
  • 作者:柳宗元 朝代:唐代

    南楚春候早,余寒已滋荣。
    土膏释原野,白蛰竞所营。
    缀景未及郊,穑人先偶耕。
    园林幽鸟啭,渚泽新泉清。
    农事诚素务,羁囚阻平生。
    故池想芜没,遗亩当榛荆。
    慕隐既有系,图功遂无成。
    聊从田父言,款曲陈此情。
    眷然抚耒耜,回首烟云横。

    nán chǔ chūn hòu zǎo ,yú hán yǐ zī róng 。
    tǔ gāo shì yuán yě ,bái zhé jìng suǒ yíng 。
    zhuì jǐng wèi jí jiāo ,sè rén xiān ǒu gēng 。
    yuán lín yōu niǎo zhuàn ,zhǔ zé xīn quán qīng 。
    nóng shì chéng sù wù ,jī qiú zǔ píng shēng 。
    gù chí xiǎng wú méi ,yí mǔ dāng zhēn jīng 。
    mù yǐn jì yǒu xì ,tú gōng suí wú chéng 。
    liáo cóng tián fù yán ,kuǎn qǔ chén cǐ qíng 。
    juàn rán fǔ lěi sì ,huí shǒu yān yún héng 。

    春天,田园,思乡,
  • 作者:柳宗元 朝代:唐代

    危桥属幽径,缭绕穿疏林。
    迸箨分苦节,轻筠抱虚心。
    俯瞰涓涓流,仰聆萧萧吟。
    差池下烟日,嘲哳鸣山禽。
    谅无要津用,栖息有馀阴。

    wēi qiáo shǔ yōu jìng ,liáo rào chuān shū lín 。
    bèng tuò fèn kǔ jiē ,qīng jun1 bào xū xīn 。
    fǔ kàn juān juān liú ,yǎng líng xiāo xiāo yín 。
    chà chí xià yān rì ,cháo zhā míng shān qín 。
    liàng wú yào jīn yòng ,qī xī yǒu yú yīn 。

    咏物,竹子,怀才不遇,
  • 作者:柳宗元 朝代:唐代

    净土堂
    结习自无始,沦溺穷苦源。
    流形及兹世,始悟三空门。
    华堂开净域,图像焕且繁。
    清冷焚众香,微妙歌法言。
    稽首愧导师,超遥谢尘昏。

    曲讲堂
    寂灭本非断,文字安可离!
    曲堂何为设?高士方在斯。
    圣默寄言宣,分别乃无知。
    趣中即空假,名相与谁期?
    愿言绝闻得,忘意聊思惟。

    禅堂
    发地结菁茆,团团抱虚白。
    山花落幽户,中有忘机客。
    涉有本非取,照空不待析。
    万籁俱缘生,窅然喧中寂。
    心境本同如,鸟飞无遗迹。

    芙蓉亭
    新亭俯朱槛,嘉木开芙蓉。
    清香晨风远,溽彩寒露浓。
    潇洒出人世,低昂多异容。
    尝闻色空喻,造物谁为工?
    留连秋月晏,迢递来山钟。

    苦竹桥
    危桥属幽径,缭绕穿疏林。
    迸箨分苦节,轻筠抱虚心。
    俯瞰涓涓流,仰聆萧萧吟。
    差池下烟日,嘲哳鸣山禽。
    谅无要津用,栖息有馀阴。

    jìng tǔ táng
    jié xí zì wú shǐ ,lún nì qióng kǔ yuán 。
    liú xíng jí zī shì ,shǐ wù sān kōng mén 。
    huá táng kāi jìng yù ,tú xiàng huàn qiě fán 。
    qīng lěng fén zhòng xiāng ,wēi miào gē fǎ yán 。
    jī shǒu kuì dǎo shī ,chāo yáo xiè chén hūn 。

    qǔ jiǎng táng
    jì miè běn fēi duàn ,wén zì ān kě lí !
    qǔ táng hé wéi shè ?gāo shì fāng zài sī 。
    shèng mò jì yán xuān ,fèn bié nǎi wú zhī 。
    qù zhōng jí kōng jiǎ ,míng xiàng yǔ shuí qī ?
    yuàn yán jué wén dé ,wàng yì liáo sī wéi 。

    chán táng
    fā dì jié jīng máo ,tuán tuán bào xū bái 。
    shān huā luò yōu hù ,zhōng yǒu wàng jī kè 。
    shè yǒu běn fēi qǔ ,zhào kōng bú dài xī 。
    wàn lài jù yuán shēng ,yǎo rán xuān zhōng jì 。
    xīn jìng běn tóng rú ,niǎo fēi wú yí jì 。

    fú róng tíng
    xīn tíng fǔ zhū kǎn ,jiā mù kāi fú róng 。
    qīng xiāng chén fēng yuǎn ,rù cǎi hán lù nóng 。
    xiāo sǎ chū rén shì ,dī áng duō yì róng 。
    cháng wén sè kōng yù ,zào wù shuí wéi gōng ?
    liú lián qiū yuè yàn ,tiáo dì lái shān zhōng 。

    kǔ zhú qiáo
    wēi qiáo shǔ yōu jìng ,liáo rào chuān shū lín 。
    bèng tuò fèn kǔ jiē ,qīng jun1 bào xū xīn 。
    fǔ kàn juān juān liú ,yǎng líng xiāo xiāo yín 。
    chà chí xià yān rì ,cháo zhā míng shān qín 。
    liàng wú yào jīn yòng ,qī xī yǒu yú yīn 。

    咏物,组诗,
  • 作者:柳宗元 朝代:唐代

    城上日出群乌飞,鸦鸦争赴朝阳枝。
    刷毛伸羽和且乐,尔独落魄今为何?
    无乃慕高近白日,三足妒尔令尔疾?
    无乃饥啼走路旁,贪鲜攫肉人所伤?
    翘肖独足下丛薄,口衔低枝始能越。
    还顾泥涂备蝼蚁,仰看栋梁防燕雀。
    左右六翮利如刀,踊身失势不得高。
    支离无趾犹自免,努力低飞逃后患。

    chéng shàng rì chū qún wū fēi ,yā yā zhēng fù cháo yáng zhī 。
    shuā máo shēn yǔ hé qiě lè ,ěr dú luò pò jīn wéi hé ?
    wú nǎi mù gāo jìn bái rì ,sān zú dù ěr lìng ěr jí ?
    wú nǎi jī tí zǒu lù páng ,tān xiān jué ròu rén suǒ shāng ?
    qiào xiāo dú zú xià cóng báo ,kǒu xián dī zhī shǐ néng yuè 。
    hái gù ní tú bèi lóu yǐ ,yǎng kàn dòng liáng fáng yàn què 。
    zuǒ yòu liù hé lì rú dāo ,yǒng shēn shī shì bú dé gāo 。
    zhī lí wú zhǐ yóu zì miǎn ,nǔ lì dī fēi táo hòu huàn 。

    寓言,
  • 作者:柳宗元 朝代:唐代

    束带值明后,顾盼流辉光。
    一心在陈力,鼎列夸四方。
    款款效忠信,恩义皎如霜。
    生时亮同体,死没宁分张。
    壮躯闭幽隧,猛志填黄肠。
    殉死礼所非,况乃用其良。
    霸基弊不振,晋楚更张皇。
    疾病命固乱,魏氏言有章。
    从邪陷厥父,吾欲讨彼狂。

    shù dài zhí míng hòu ,gù pàn liú huī guāng 。
    yī xīn zài chén lì ,dǐng liè kuā sì fāng 。
    kuǎn kuǎn xiào zhōng xìn ,ēn yì jiǎo rú shuāng 。
    shēng shí liàng tóng tǐ ,sǐ méi níng fèn zhāng 。
    zhuàng qū bì yōu suì ,měng zhì tián huáng cháng 。
    xùn sǐ lǐ suǒ fēi ,kuàng nǎi yòng qí liáng 。
    bà jī bì bú zhèn ,jìn chǔ gèng zhāng huáng 。
    jí bìng mìng gù luàn ,wèi shì yán yǒu zhāng 。
    cóng xié xiàn jué fù ,wú yù tǎo bǐ kuáng 。

    咏史怀古,
  • 作者:柳宗元 朝代:唐代

    侯门辞必服,忍位取悲增。
    去鲁心犹在,从周力未能。
    家山余五柳,人世遍千灯。
    莫让金钱施,无生道自弘。

    hóu mén cí bì fú ,rěn wèi qǔ bēi zēng 。
    qù lǔ xīn yóu zài ,cóng zhōu lì wèi néng 。
    jiā shān yú wǔ liǔ ,rén shì biàn qiān dēng 。
    mò ràng jīn qián shī ,wú shēng dào zì hóng 。

    离别,抒怀,壮志难酬,
  • 作者:柳宗元 朝代:唐代

      永州之野产异蛇:黑质而白章,触草木尽死;以啮人,无御之者。然得而腊之以为饵,可以已大风、挛踠、瘘疠,去死肌,杀三虫。其始太医以王命聚之,岁赋其二。募有能捕之者,当其租入。永之人争奔走焉。

      有蒋氏者,专其利三世矣。问之,则曰:“吾祖死于是,吾父死于是,今吾嗣为之十二年,几死者数矣。”言之貌若甚戚者。余悲之,且曰:“若毒之乎?余将告于莅事者,更若役,复若赋,则何如?”蒋氏大戚,汪然出涕,曰:“君将哀而生之乎?则吾斯役之不幸,未若复吾赋不幸之甚也。向吾不为斯役,则久已病矣。自吾氏三世居是乡,积于今六十岁矣。而乡邻之生日蹙,殚其地之出,竭其庐之入。号呼而转徙,饥渴而顿踣。触风雨,犯寒暑,呼嘘毒疠,往往而死者,相藉也。曩与吾祖居者,今其室十无一焉。与吾父居者,今其室十无二三焉。与吾居十二年者,今其室十无四五焉。非死即徙尔,而吾以捕蛇独存。悍吏之来吾乡,叫嚣乎东西,隳突乎南北;哗然而骇者,虽鸡狗不得宁焉。吾恂恂而起,视其缶,而吾蛇尚存,则弛然而卧。谨食之,时而献焉。退而甘食其土之有,以尽吾齿。盖一岁之犯死者二焉,其余则熙熙而乐,岂若吾乡邻之旦旦有是哉。今虽死乎此,比吾乡邻之死则已后矣,又安敢毒耶?”

      余闻而愈悲,孔子曰:“苛政猛于虎也!”吾尝疑乎是,今以蒋氏观之,犹信。呜呼!孰知赋敛之毒,有甚于是蛇者乎!故为之说,以俟夫观人风者得焉。

      (饥渴而顿踣 一作:饿渴)

      yǒng zhōu zhī yě chǎn yì shé :hēi zhì ér bái zhāng ,chù cǎo mù jìn sǐ ;yǐ niè rén ,wú yù zhī zhě 。rán dé ér là zhī yǐ wéi ěr ,kě yǐ yǐ dà fēng 、luán wò 、lòu lì ,qù sǐ jī ,shā sān chóng 。qí shǐ tài yī yǐ wáng mìng jù zhī ,suì fù qí èr 。mù yǒu néng bǔ zhī zhě ,dāng qí zū rù 。yǒng zhī rén zhēng bēn zǒu yān 。

      yǒu jiǎng shì zhě ,zhuān qí lì sān shì yǐ 。wèn zhī ,zé yuē :“wú zǔ sǐ yú shì ,wú fù sǐ yú shì ,jīn wú sì wéi zhī shí èr nián ,jǐ sǐ zhě shù yǐ 。”yán zhī mào ruò shèn qī zhě 。yú bēi zhī ,qiě yuē :“ruò dú zhī hū ?yú jiāng gào yú lì shì zhě ,gèng ruò yì ,fù ruò fù ,zé hé rú ?”jiǎng shì dà qī ,wāng rán chū tì ,yuē :“jun1 jiāng āi ér shēng zhī hū ?zé wú sī yì zhī bú xìng ,wèi ruò fù wú fù bú xìng zhī shèn yě 。xiàng wú bú wéi sī yì ,zé jiǔ yǐ bìng yǐ 。zì wú shì sān shì jū shì xiāng ,jī yú jīn liù shí suì yǐ 。ér xiāng lín zhī shēng rì cù ,dān qí dì zhī chū ,jié qí lú zhī rù 。hào hū ér zhuǎn xǐ ,jī kě ér dùn bó 。chù fēng yǔ ,fàn hán shǔ ,hū xū dú lì ,wǎng wǎng ér sǐ zhě ,xiàng jiè yě 。nǎng yǔ wú zǔ jū zhě ,jīn qí shì shí wú yī yān 。yǔ wú fù jū zhě ,jīn qí shì shí wú èr sān yān 。yǔ wú jū shí èr nián zhě ,jīn qí shì shí wú sì wǔ yān 。fēi sǐ jí xǐ ěr ,ér wú yǐ bǔ shé dú cún 。hàn lì zhī lái wú xiāng ,jiào xiāo hū dōng xī ,huī tū hū nán běi ;huá rán ér hài zhě ,suī jī gǒu bú dé níng yān 。wú xún xún ér qǐ ,shì qí fǒu ,ér wú shé shàng cún ,zé chí rán ér wò 。jǐn shí zhī ,shí ér xiàn yān 。tuì ér gān shí qí tǔ zhī yǒu ,yǐ jìn wú chǐ 。gài yī suì zhī fàn sǐ zhě èr yān ,qí yú zé xī xī ér lè ,qǐ ruò wú xiāng lín zhī dàn dàn yǒu shì zāi 。jīn suī sǐ hū cǐ ,bǐ wú xiāng lín zhī sǐ zé yǐ hòu yǐ ,yòu ān gǎn dú yē ?”

      yú wén ér yù bēi ,kǒng zǐ yuē :“kē zhèng měng yú hǔ yě !”wú cháng yí hū shì ,jīn yǐ jiǎng shì guān zhī ,yóu xìn 。wū hū !shú zhī fù liǎn zhī dú ,yǒu shèn yú shì shé zhě hū !gù wéi zhī shuō ,yǐ sì fū guān rén fēng zhě dé yān 。

      (jī kě ér dùn bó yī zuò :è kě )

    辞赋,
  • 作者:柳宗元 朝代:唐代

    始得西山宴游记

      自余为僇人,居是州。恒惴慄。时隙也,则施施而行,漫漫而游。日与其徒上高山,入深林,穷回溪,幽泉怪石,无远不到。到则披草而坐,倾壶而醉。醉则更相枕以卧,卧而梦。意有所极,梦亦同趣。觉而起,起而归。以为凡是州之山水有异态者,皆我有也,而未始知西山之怪特。

      今年九月二十八日,因坐法华西亭,望西山,始指异之。遂命仆人过湘江,缘染溪,斫榛莽,焚茅茷,穷山之高而上。攀援而登,箕踞而遨,则凡数州之土壤,皆在衽席之下。其高下之势,岈然洼然,若垤若穴,尺寸千里,攒蹙累积,莫得遁隐。萦青缭白,外与天际,四望如一。然后知是山之特立,不与培塿为类,悠悠乎与颢气俱,而莫得其涯;洋洋乎与造物者游,而不知其所穷。引觞满酌,颓然就醉,不知日之入。苍然暮色,自远而至,至无所见,而犹不欲归。心凝形式,与万化冥合。然后知吾向之未始游,游于是乎始,故为之文以志。是岁,元和四年也。


    钻鉧潭记

      钻鉧潭,在西山西。其始盖冉水自南奔注,抵山石,屈折东流;其颠委势峻,荡击益暴,啮其涯,故旁广而中深,毕至石乃止;流沫成轮,然后徐行。其清而平者,且十亩。有树环焉,有泉悬焉。

      其上有居者,以予之亟游也,一旦款门来告曰:“不胜官租、私券之委积,既芟山而更居,愿以潭上田贸财以缓祸。”

      予乐而如其言。则崇其台,延其槛,行其泉于高者而坠之潭,有声潀然。尤与中秋观月为宜,于以见天之高,气之迥。孰使予乐居夷而忘故土者,非兹潭也欤?


    钻鉧潭西小丘记

      得西山后八日,寻山口西北道二百步,有得钻鉧潭。潭西二十五步,当湍而浚者为鱼梁。梁之上有丘焉,生竹树。其石之突怒偃蹇,负土而出,争为奇状者,殆不可数。其嵚然相累而下者,若牛马之饮于溪;其冲然角列而上者,若熊罴之登于山。丘之小不能一亩,可以笼而有之。问其主,曰:“唐氏之弃地,货而不售。”问其价,曰:“止四百。”余怜而售之。李深源、元克已时同游,皆大喜,出自意外。即更取器用,铲刈秽草,伐去恶木,烈火而焚之。嘉木立,美竹露。奇石显。由其中以望,则山之高,云之浮,溪之流,鸟兽之遨游,举熙熙然回巧献技,以效兹丘之下。枕席而卧,则清冷冷状与目谋,瀯瀯之声与耳谋,悠然而虚者与神谋,渊然而静者与心谋。不匝旬而得异地者二,虽古好古之士,或未能至焉。

      噫!以兹丘之胜,致之沣、镐、、杜,则贵游之士争买者,日增千金而愈不可得。今弃是州也,农夫渔父过而陋之,贾四百,连岁不能售。而我与深源、克已独喜得之,是其果有遭乎!书于石,所以贺兹丘之遭也。


    至小丘西小石潭记

      从小丘西行百二十步,隔篁竹,闻水声,如鸣佩环,心乐之。伐竹取道,下见小潭,水尤清冽。全石以为底,近岸,卷石底以出,为坻,为屿,为嵁,为岩。青树翠蔓,蒙络摇缀,参差披拂。

      潭中鱼可百许头,皆若空游无所依。日光下澈,影布石上,佁然不动;俶尔远逝,往来翕忽,似与游者相乐。

      潭西南而望,斗折蛇行,明灭可见。其岸势犬牙差互,不可知其源。

      坐潭上,四面竹树环合,寂寥无人,凄神寒骨,悄怆幽邃。以其境过清,不可久居,乃记之而去。

      同游者:吴武陵,龚古,余弟宗玄。隶而从者,崔氏二小生:曰恕己,曰奉壹。


    袁家渴记

      由冉溪西南水行十里,山水之可取者五,莫若钻鉧潭。由溪口而西,陆行,可取者八九,莫若西山。由朝阳岩东南水行,至芜江,可取者三,莫若袁家渴。皆永中幽丽奇处也。

      楚越之间方言,谓水之反流为“渴”。渴上与南馆高嶂合,下与百家濑合。其中重洲小溪,澄潭浅渚,间厕曲折,平者深墨,峻者沸白。舟行若穷,忽而无际。

      有小山出水中,皆美石,上生青丛,冬夏常蔚然。其旁多岩词,其下多白砾,其树多枫柟石楠,樟柚,草则兰芷。又有奇卉,类合欢而蔓生,轇轕水石。

      每风自四山而下,振动大木,掩苒众草,纷红骇绿,蓊葧香气,冲涛旋濑,退贮溪谷,摇飃葳蕤,与时推移。其大都如此,余无以穷其状。

      永之人未尝游焉,余得之不敢专焉,出而传于世。其地主袁氏。故以名焉。


    石渠记

      自渴西南行不能百步,得石渠,民桥其上。有泉幽幽然,其鸣乍大乍细。渠之广或咫尺,或倍尺,其长可十许步。其流抵大石,伏出其下。踰石而往,有石泓,昌蒲被之,青鲜环周。又折西行,旁陷岩石下,北堕小潭。潭幅员减百尺,清深多倏鱼。又北曲行纡余,睨若无穷,然卒入于渴。其侧皆诡石、怪木、奇卉、美箭,可列坐而庥焉。风摇其巅,韵动崖谷。视之既静,其听始远。

      予从州牧得之。揽去翳朽,决疏土石,既崇而焚,既釃釃而盈。惜其未始有传焉者,故累记其所属,遗之其人,书之其阳,俾后好事者求之得以易。

      元和七年正月八日,鷁渠至大石。十月十九日,踰石得石泓小潭,渠之美于是始穷也。


    石涧记

      石渠之事既穷,上由桥西北下土山之阴,民又桥焉。其水之大,倍石渠三之一,亘石为底,达于两涯。若床若堂,若陈筳席,若限阃奥。水平布其上,流若织文,响若操琴。揭跣而往,折竹扫陈叶,排腐木,可罗胡床十八九居之。交络之流,触激之音,皆在床下;翠羽之水,龙鳞之石,均荫其上。古之人其有乐乎此耶?后之来者有能追予之践履耶?得之日,与石渠同。

      由渴而来者,先石渠,后石涧;由百家濑上而来者,先石涧,后石渠。涧之可穷者,皆出石城村东南,其间可乐者数焉。其上深山幽林逾峭险,道狭不可穷也。


    小石城山记

      自西山道口径北踰黄茅岭而下,有二道:其一西出,寻之无所得;其一少北而东,不过四十丈,土断二川分,有积石横当其垠。其上为睥睨梁欐之形;其旁出堡坞,有若门焉,窥之正黑,投以小石,洞然有水声,其响之激越,良久乃已。环之可上,望甚远。无土壤而生嘉树美箭,益奇而坚,奇疏数偃仰,类智者所施也。

      噫!吾疑造物者之有无久矣,及是,愈以为诚有。又怪其不为之中州而列是夷狄,更千百年不得一售其伎,是固劳而无用,神者倘不宜如是,则其果无乎?或曰:以慰夫贤而辱于此者。或曰:其气之灵,不为伟人而独为是物,故楚之南少人而多石。是二者余未信之。

    shǐ dé xī shān yàn yóu jì

      zì yú wéi liáo rén ,jū shì zhōu 。héng zhuì lì 。shí xì yě ,zé shī shī ér háng ,màn màn ér yóu 。rì yǔ qí tú shàng gāo shān ,rù shēn lín ,qióng huí xī ,yōu quán guài shí ,wú yuǎn bú dào 。dào zé pī cǎo ér zuò ,qīng hú ér zuì 。zuì zé gèng xiàng zhěn yǐ wò ,wò ér mèng 。yì yǒu suǒ jí ,mèng yì tóng qù 。jiào ér qǐ ,qǐ ér guī 。yǐ wéi fán shì zhōu zhī shān shuǐ yǒu yì tài zhě ,jiē wǒ yǒu yě ,ér wèi shǐ zhī xī shān zhī guài tè 。

      jīn nián jiǔ yuè èr shí bā rì ,yīn zuò fǎ huá xī tíng ,wàng xī shān ,shǐ zhǐ yì zhī 。suí mìng pú rén guò xiāng jiāng ,yuán rǎn xī ,zhuó zhēn mǎng ,fén máo pèi ,qióng shān zhī gāo ér shàng 。pān yuán ér dēng ,jī jù ér áo ,zé fán shù zhōu zhī tǔ rǎng ,jiē zài rèn xí zhī xià 。qí gāo xià zhī shì ,yá rán wā rán ,ruò dié ruò xué ,chǐ cùn qiān lǐ ,zǎn cù lèi jī ,mò dé dùn yǐn 。yíng qīng liáo bái ,wài yǔ tiān jì ,sì wàng rú yī 。rán hòu zhī shì shān zhī tè lì ,bú yǔ péi lǒu wéi lèi ,yōu yōu hū yǔ hào qì jù ,ér mò dé qí yá ;yáng yáng hū yǔ zào wù zhě yóu ,ér bú zhī qí suǒ qióng 。yǐn shāng mǎn zhuó ,tuí rán jiù zuì ,bú zhī rì zhī rù 。cāng rán mù sè ,zì yuǎn ér zhì ,zhì wú suǒ jiàn ,ér yóu bú yù guī 。xīn níng xíng shì ,yǔ wàn huà míng hé 。rán hòu zhī wú xiàng zhī wèi shǐ yóu ,yóu yú shì hū shǐ ,gù wéi zhī wén yǐ zhì 。shì suì ,yuán hé sì nián yě 。


    zuàn mǔ tán jì

      zuàn mǔ tán ,zài xī shān xī 。qí shǐ gài rǎn shuǐ zì nán bēn zhù ,dǐ shān shí ,qū shé dōng liú ;qí diān wěi shì jun4 ,dàng jī yì bào ,niè qí yá ,gù páng guǎng ér zhōng shēn ,bì zhì shí nǎi zhǐ ;liú mò chéng lún ,rán hòu xú háng 。qí qīng ér píng zhě ,qiě shí mǔ 。yǒu shù huán yān ,yǒu quán xuán yān 。

      qí shàng yǒu jū zhě ,yǐ yǔ zhī jí yóu yě ,yī dàn kuǎn mén lái gào yuē :“bú shèng guān zū 、sī quàn zhī wěi jī ,jì shān shān ér gèng jū ,yuàn yǐ tán shàng tián mào cái yǐ huǎn huò 。”

      yǔ lè ér rú qí yán 。zé chóng qí tái ,yán qí kǎn ,háng qí quán yú gāo zhě ér zhuì zhī tán ,yǒu shēng zóng rán 。yóu yǔ zhōng qiū guān yuè wéi yí ,yú yǐ jiàn tiān zhī gāo ,qì zhī jiǒng 。shú shǐ yǔ lè jū yí ér wàng gù tǔ zhě ,fēi zī tán yě yú ?


    zuàn mǔ tán xī xiǎo qiū jì

      dé xī shān hòu bā rì ,xún shān kǒu xī běi dào èr bǎi bù ,yǒu dé zuàn mǔ tán 。tán xī èr shí wǔ bù ,dāng tuān ér xùn zhě wéi yú liáng 。liáng zhī shàng yǒu qiū yān ,shēng zhú shù 。qí shí zhī tū nù yǎn jiǎn ,fù tǔ ér chū ,zhēng wéi qí zhuàng zhě ,dài bú kě shù 。qí qīn rán xiàng lèi ér xià zhě ,ruò niú mǎ zhī yǐn yú xī ;qí chōng rán jiǎo liè ér shàng zhě ,ruò xióng pí zhī dēng yú shān 。qiū zhī xiǎo bú néng yī mǔ ,kě yǐ lóng ér yǒu zhī 。wèn qí zhǔ ,yuē :“táng shì zhī qì dì ,huò ér bú shòu 。”wèn qí jià ,yuē :“zhǐ sì bǎi 。”yú lián ér shòu zhī 。lǐ shēn yuán 、yuán kè yǐ shí tóng yóu ,jiē dà xǐ ,chū zì yì wài 。jí gèng qǔ qì yòng ,chǎn yì huì cǎo ,fá qù è mù ,liè huǒ ér fén zhī 。jiā mù lì ,měi zhú lù 。qí shí xiǎn 。yóu qí zhōng yǐ wàng ,zé shān zhī gāo ,yún zhī fú ,xī zhī liú ,niǎo shòu zhī áo yóu ,jǔ xī xī rán huí qiǎo xiàn jì ,yǐ xiào zī qiū zhī xià 。zhěn xí ér wò ,zé qīng lěng lěng zhuàng yǔ mù móu ,yíng yíng zhī shēng yǔ ěr móu ,yōu rán ér xū zhě yǔ shén móu ,yuān rán ér jìng zhě yǔ xīn móu 。bú zā xún ér dé yì dì zhě èr ,suī gǔ hǎo gǔ zhī shì ,huò wèi néng zhì yān 。

      yī !yǐ zī qiū zhī shèng ,zhì zhī fēng 、gǎo 、、dù ,zé guì yóu zhī shì zhēng mǎi zhě ,rì zēng qiān jīn ér yù bú kě dé 。jīn qì shì zhōu yě ,nóng fū yú fù guò ér lòu zhī ,jiǎ sì bǎi ,lián suì bú néng shòu 。ér wǒ yǔ shēn yuán 、kè yǐ dú xǐ dé zhī ,shì qí guǒ yǒu zāo hū !shū yú shí ,suǒ yǐ hè zī qiū zhī zāo yě 。


    zhì xiǎo qiū xī xiǎo shí tán jì

      cóng xiǎo qiū xī háng bǎi èr shí bù ,gé huáng zhú ,wén shuǐ shēng ,rú míng pèi huán ,xīn lè zhī 。fá zhú qǔ dào ,xià jiàn xiǎo tán ,shuǐ yóu qīng liè 。quán shí yǐ wéi dǐ ,jìn àn ,juàn shí dǐ yǐ chū ,wéi dǐ ,wéi yǔ ,wéi kān ,wéi yán 。qīng shù cuì màn ,méng luò yáo zhuì ,cān chà pī fú 。

      tán zhōng yú kě bǎi xǔ tóu ,jiē ruò kōng yóu wú suǒ yī 。rì guāng xià chè ,yǐng bù shí shàng ,yǐ rán bú dòng ;chù ěr yuǎn shì ,wǎng lái xī hū ,sì yǔ yóu zhě xiàng lè 。

      tán xī nán ér wàng ,dòu shé shé háng ,míng miè kě jiàn 。qí àn shì quǎn yá chà hù ,bú kě zhī qí yuán 。

      zuò tán shàng ,sì miàn zhú shù huán hé ,jì liáo wú rén ,qī shén hán gǔ ,qiāo chuàng yōu suì 。yǐ qí jìng guò qīng ,bú kě jiǔ jū ,nǎi jì zhī ér qù 。

      tóng yóu zhě :wú wǔ líng ,gōng gǔ ,yú dì zōng xuán 。lì ér cóng zhě ,cuī shì èr xiǎo shēng :yuē shù jǐ ,yuē fèng yī 。


    yuán jiā kě jì

      yóu rǎn xī xī nán shuǐ háng shí lǐ ,shān shuǐ zhī kě qǔ zhě wǔ ,mò ruò zuàn mǔ tán 。yóu xī kǒu ér xī ,lù háng ,kě qǔ zhě bā jiǔ ,mò ruò xī shān 。yóu cháo yáng yán dōng nán shuǐ háng ,zhì wú jiāng ,kě qǔ zhě sān ,mò ruò yuán jiā kě 。jiē yǒng zhōng yōu lì qí chù yě 。

      chǔ yuè zhī jiān fāng yán ,wèi shuǐ zhī fǎn liú wéi “kě ”。kě shàng yǔ nán guǎn gāo zhàng hé ,xià yǔ bǎi jiā lài hé 。qí zhōng zhòng zhōu xiǎo xī ,chéng tán qiǎn zhǔ ,jiān cè qǔ shé ,píng zhě shēn mò ,jun4 zhě fèi bái 。zhōu háng ruò qióng ,hū ér wú jì 。

      yǒu xiǎo shān chū shuǐ zhōng ,jiē měi shí ,shàng shēng qīng cóng ,dōng xià cháng wèi rán 。qí páng duō yán cí ,qí xià duō bái lì ,qí shù duō fēng nán shí nán ,zhāng yòu ,cǎo zé lán zhǐ 。yòu yǒu qí huì ,lèi hé huān ér màn shēng ,jiāo gé shuǐ shí 。

      měi fēng zì sì shān ér xià ,zhèn dòng dà mù ,yǎn rǎn zhòng cǎo ,fēn hóng hài lǜ ,wěng bó xiāng qì ,chōng tāo xuán lài ,tuì zhù xī gǔ ,yáo piào wēi ruí ,yǔ shí tuī yí 。qí dà dōu rú cǐ ,yú wú yǐ qióng qí zhuàng 。

      yǒng zhī rén wèi cháng yóu yān ,yú dé zhī bú gǎn zhuān yān ,chū ér chuán yú shì 。qí dì zhǔ yuán shì 。gù yǐ míng yān 。


    shí qú jì

      zì kě xī nán háng bú néng bǎi bù ,dé shí qú ,mín qiáo qí shàng 。yǒu quán yōu yōu rán ,qí míng zhà dà zhà xì 。qú zhī guǎng huò zhǐ chǐ ,huò bèi chǐ ,qí zhǎng kě shí xǔ bù 。qí liú dǐ dà shí ,fú chū qí xià 。yáo shí ér wǎng ,yǒu shí hóng ,chāng pú bèi zhī ,qīng xiān huán zhōu 。yòu shé xī háng ,páng xiàn yán shí xià ,běi duò xiǎo tán 。tán fú yuán jiǎn bǎi chǐ ,qīng shēn duō shū yú 。yòu běi qǔ háng yū yú ,nì ruò wú qióng ,rán zú rù yú kě 。qí cè jiē guǐ shí 、guài mù 、qí huì 、měi jiàn ,kě liè zuò ér xiū yān 。fēng yáo qí diān ,yùn dòng yá gǔ 。shì zhī jì jìng ,qí tīng shǐ yuǎn 。

      yǔ cóng zhōu mù dé zhī 。lǎn qù yì xiǔ ,jué shū tǔ shí ,jì chóng ér fén ,jì shāi shāi ér yíng 。xī qí wèi shǐ yǒu chuán yān zhě ,gù lèi jì qí suǒ shǔ ,yí zhī qí rén ,shū zhī qí yáng ,bǐ hòu hǎo shì zhě qiú zhī dé yǐ yì 。

      yuán hé qī nián zhèng yuè bā rì ,yì qú zhì dà shí 。shí yuè shí jiǔ rì ,yáo shí dé shí hóng xiǎo tán ,qú zhī měi yú shì shǐ qióng yě 。


    shí jiàn jì

      shí qú zhī shì jì qióng ,shàng yóu qiáo xī běi xià tǔ shān zhī yīn ,mín yòu qiáo yān 。qí shuǐ zhī dà ,bèi shí qú sān zhī yī ,gèn shí wéi dǐ ,dá yú liǎng yá 。ruò chuáng ruò táng ,ruò chén tíng xí ,ruò xiàn kǔn ào 。shuǐ píng bù qí shàng ,liú ruò zhī wén ,xiǎng ruò cāo qín 。jiē xiǎn ér wǎng ,shé zhú sǎo chén yè ,pái fǔ mù ,kě luó hú chuáng shí bā jiǔ jū zhī 。jiāo luò zhī liú ,chù jī zhī yīn ,jiē zài chuáng xià ;cuì yǔ zhī shuǐ ,lóng lín zhī shí ,jun1 yīn qí shàng 。gǔ zhī rén qí yǒu lè hū cǐ yē ?hòu zhī lái zhě yǒu néng zhuī yǔ zhī jiàn lǚ yē ?dé zhī rì ,yǔ shí qú tóng 。

      yóu kě ér lái zhě ,xiān shí qú ,hòu shí jiàn ;yóu bǎi jiā lài shàng ér lái zhě ,xiān shí jiàn ,hòu shí qú 。jiàn zhī kě qióng zhě ,jiē chū shí chéng cūn dōng nán ,qí jiān kě lè zhě shù yān 。qí shàng shēn shān yōu lín yú qiào xiǎn ,dào xiá bú kě qióng yě 。


    xiǎo shí chéng shān jì

      zì xī shān dào kǒu jìng běi yáo huáng máo lǐng ér xià ,yǒu èr dào :qí yī xī chū ,xún zhī wú suǒ dé ;qí yī shǎo běi ér dōng ,bú guò sì shí zhàng ,tǔ duàn èr chuān fèn ,yǒu jī shí héng dāng qí yín 。qí shàng wéi pì nì liáng lǐ zhī xíng ;qí páng chū bǎo wù ,yǒu ruò mén yān ,kuī zhī zhèng hēi ,tóu yǐ xiǎo shí ,dòng rán yǒu shuǐ shēng ,qí xiǎng zhī jī yuè ,liáng jiǔ nǎi yǐ 。huán zhī kě shàng ,wàng shèn yuǎn 。wú tǔ rǎng ér shēng jiā shù měi jiàn ,yì qí ér jiān ,qí shū shù yǎn yǎng ,lèi zhì zhě suǒ shī yě 。

      yī !wú yí zào wù zhě zhī yǒu wú jiǔ yǐ ,jí shì ,yù yǐ wéi chéng yǒu 。yòu guài qí bú wéi zhī zhōng zhōu ér liè shì yí dí ,gèng qiān bǎi nián bú dé yī shòu qí jì ,shì gù láo ér wú yòng ,shén zhě tǎng bú yí rú shì ,zé qí guǒ wú hū ?huò yuē :yǐ wèi fū xián ér rǔ yú cǐ zhě 。huò yuē :qí qì zhī líng ,bú wéi wěi rén ér dú wéi shì wù ,gù chǔ zhī nán shǎo rén ér duō shí 。shì èr zhě yú wèi xìn zhī 。

    辞赋,
  • 作者:柳宗元 朝代:唐代

      从小丘西行百二十步,隔篁竹,闻水声,如鸣佩环,心乐之。伐竹取道,下见小潭,水尤清冽。全石以为底,近岸,卷石底以出,为坻,为屿,为嵁,为岩。青树翠蔓,蒙络摇缀,参差披拂。(佩环 一作:珮)

      潭中鱼可百许头,皆若空游无所依。日光下澈,影布石上,佁然不动;俶尔远逝,往来翕忽。似与游者相乐。(下澈 一作:下彻)

      潭西南而望,斗折蛇行,明灭可见。其岸势犬牙差互,不可知其源。

      坐潭上,四面竹树环合,寂寥无人,凄神寒骨,悄怆幽邃。以其境过清,不可久居,乃记之而去。

      同游者:吴武陵,龚古,余弟宗玄。隶而从者,崔氏二小生:曰恕己,曰奉壹。

      cóng xiǎo qiū xī háng bǎi èr shí bù ,gé huáng zhú ,wén shuǐ shēng ,rú míng pèi huán ,xīn lè zhī 。fá zhú qǔ dào ,xià jiàn xiǎo tán ,shuǐ yóu qīng liè 。quán shí yǐ wéi dǐ ,jìn àn ,juàn shí dǐ yǐ chū ,wéi dǐ ,wéi yǔ ,wéi kān ,wéi yán 。qīng shù cuì màn ,méng luò yáo zhuì ,cān chà pī fú 。(pèi huán yī zuò :pèi )

      tán zhōng yú kě bǎi xǔ tóu ,jiē ruò kōng yóu wú suǒ yī 。rì guāng xià chè ,yǐng bù shí shàng ,yǐ rán bú dòng ;chù ěr yuǎn shì ,wǎng lái xī hū 。sì yǔ yóu zhě xiàng lè 。(xià chè yī zuò :xià chè )

      tán xī nán ér wàng ,dòu shé shé háng ,míng miè kě jiàn 。qí àn shì quǎn yá chà hù ,bú kě zhī qí yuán 。

      zuò tán shàng ,sì miàn zhú shù huán hé ,jì liáo wú rén ,qī shén hán gǔ ,qiāo chuàng yōu suì 。yǐ qí jìng guò qīng ,bú kě jiǔ jū ,nǎi jì zhī ér qù 。

      tóng yóu zhě :wú wǔ líng ,gōng gǔ ,yú dì zōng xuán 。lì ér cóng zhě ,cuī shì èr xiǎo shēng :yuē shù jǐ ,yuē fèng yī 。

    辞赋,
  • 作者:柳宗元 朝代:唐代

    侯门辞必服,忍位取悲增。
    去鲁心犹在,从周力未能。
    家山余五柳,人世遍千灯。
    莫让金钱施,无生道自弘。

    hóu mén cí bì fú ,rěn wèi qǔ bēi zēng 。
    qù lǔ xīn yóu zài ,cóng zhōu lì wèi néng 。
    jiā shān yú wǔ liǔ ,rén shì biàn qiān dēng 。
    mò ràng jīn qián shī ,wú shēng dào zì hóng 。

    辞赋,
  • 作者:柳宗元 朝代:唐代

    君子病无乎内而饰乎外,有乎内而不饰乎外者。无乎内而饰乎外,则是设覆为阱也,祸孰大焉;有乎内而不饰乎外,则是焚梓毁璞也,诟孰甚焉!于是有切磋琢磨、镞砺栝羽之道,圣人以为重。豆卢生,内之有者也,余是以好之,而欲其遂焉。而恒以幼孤羸馁为惧,恤恤焉游诸侯求给乎是,是固所以有乎内者也。然而不克专志于学,饰乎外者未大,吾愿子以《诗》、《礼》为冠屦,以《春秋》为襟带,以图史为佩服,琅乎璆璜冲牙之响发焉,煌乎山龙华虫之采列焉,则揖让周旋乎宗庙朝廷斯可也。惜乎余无禄食于世,不克称其欲,成其志,而姑欲其速反也,故诗而序云。

    jun1 zǐ bìng wú hū nèi ér shì hū wài ,yǒu hū nèi ér bú shì hū wài zhě 。wú hū nèi ér shì hū wài ,zé shì shè fù wéi jǐng yě ,huò shú dà yān ;yǒu hū nèi ér bú shì hū wài ,zé shì fén zǐ huǐ pú yě ,gòu shú shèn yān !yú shì yǒu qiē cuō zhuó mó 、zú lì guā yǔ zhī dào ,shèng rén yǐ wéi zhòng 。dòu lú shēng ,nèi zhī yǒu zhě yě ,yú shì yǐ hǎo zhī ,ér yù qí suí yān 。ér héng yǐ yòu gū léi něi wéi jù ,xù xù yān yóu zhū hóu qiú gěi hū shì ,shì gù suǒ yǐ yǒu hū nèi zhě yě 。rán ér bú kè zhuān zhì yú xué ,shì hū wài zhě wèi dà ,wú yuàn zǐ yǐ 《shī 》、《lǐ 》wéi guàn jù ,yǐ 《chūn qiū 》wéi jīn dài ,yǐ tú shǐ wéi pèi fú ,láng hū qiú huáng chōng yá zhī xiǎng fā yān ,huáng hū shān lóng huá chóng zhī cǎi liè yān ,zé yī ràng zhōu xuán hū zōng miào cháo tíng sī kě yě 。xī hū yú wú lù shí yú shì ,bú kè chēng qí yù ,chéng qí zhì ,ér gū yù qí sù fǎn yě ,gù shī ér xù yún 。

    辞赋,
  • 作者:柳宗元 朝代:唐代

      河东薛存义将行,柳子载肉于俎,崇酒於觞,追而送之江浒,饮食之。且告曰:“凡吏于土者,若知其职乎?盖民之役,非以役民而已也。凡民之食于土者,出其什一佣乎吏,使司平于我也。今我受其直,怠其事者,天下皆然。岂惟怠之,又从而盗之。向使佣一夫于家,受若值,怠若事,又盗若货器,则必甚怒而黜罚之矣。以今天下多类此,而民莫敢肆其怒与黜罚者,何哉?势不同也。势不同而理同,如吾民何?有达于理者,得不恐而畏乎!”

      存义假令零陵二年矣。早作而夜思,勤力而劳心;讼者平,赋者均,老弱无怀诈暴憎。其为不虚取直也的矣,其知恐而畏也审矣。

      吾贱且辱,不得与考绩幽明之说;于其往也,故赏以酒肉而重之以辞。

      hé dōng xuē cún yì jiāng háng ,liǔ zǐ zǎi ròu yú zǔ ,chóng jiǔ yú shāng ,zhuī ér sòng zhī jiāng hǔ ,yǐn shí zhī 。qiě gào yuē :“fán lì yú tǔ zhě ,ruò zhī qí zhí hū ?gài mín zhī yì ,fēi yǐ yì mín ér yǐ yě 。fán mín zhī shí yú tǔ zhě ,chū qí shí yī yòng hū lì ,shǐ sī píng yú wǒ yě 。jīn wǒ shòu qí zhí ,dài qí shì zhě ,tiān xià jiē rán 。qǐ wéi dài zhī ,yòu cóng ér dào zhī 。xiàng shǐ yòng yī fū yú jiā ,shòu ruò zhí ,dài ruò shì ,yòu dào ruò huò qì ,zé bì shèn nù ér chù fá zhī yǐ 。yǐ jīn tiān xià duō lèi cǐ ,ér mín mò gǎn sì qí nù yǔ chù fá zhě ,hé zāi ?shì bú tóng yě 。shì bú tóng ér lǐ tóng ,rú wú mín hé ?yǒu dá yú lǐ zhě ,dé bú kǒng ér wèi hū !”

      cún yì jiǎ lìng líng líng èr nián yǐ 。zǎo zuò ér yè sī ,qín lì ér láo xīn ;sòng zhě píng ,fù zhě jun1 ,lǎo ruò wú huái zhà bào zēng 。qí wéi bú xū qǔ zhí yě de yǐ ,qí zhī kǒng ér wèi yě shěn yǐ 。

      wú jiàn qiě rǔ ,bú dé yǔ kǎo jì yōu míng zhī shuō ;yú qí wǎng yě ,gù shǎng yǐ jiǔ ròu ér zhòng zhī yǐ cí 。

    辞赋,
  • 作者:柳宗元 朝代:唐代

      太尉始为泾州刺史时,汾阳王以副元帅居蒲。王子晞为尚书,领行营节度使,寓军邠州,纵士卒无赖。邠人偷嗜暴恶者,卒以货窜名军伍中,则肆志,吏不得问。日群行丐取于市,不嗛,辄奋击折人手足,椎釜鬲瓮盎盈道上,袒臂徐去,至撞杀孕妇人。邠宁节度使白孝德以王故,戚不敢言。

      太尉自州以状白府,愿计事。至则曰:“天子以生人付公理,公见人被暴害,因恬然。且大乱,若何?”孝德曰:“愿奉教。”太尉曰:“某为泾州,甚适,少事;今不忍人无寇暴死,以乱天子边事。公诚以都虞候命某者,能为公已乱,使公之人不得害。”孝德曰:“幸甚!”如太尉请。

      既署一月,晞军士十七人入市取酒,又以刃刺酒翁,坏酿器,酒流沟中。太尉列卒取十七人,皆断头注槊上,植市门外。晞一营大噪,尽甲。孝德震恐,召太尉曰:“将奈何?”太尉曰:“无伤也!请辞于军。”孝德使数十人从太尉,太尉尽辞去。解佩刀,选老躄者一人持马,至晞门下。甲者出,太尉笑且入曰:“杀一老卒,何甲也?吾戴吾头来矣!”甲者愕。因谕曰:“尚书固负若属耶?副元帅固负若属耶?奈何欲以乱败郭氏?为白尚书,出听我言。”晞出见太尉。太尉曰:“副元帅勋塞天地,当务始终。今尚书恣卒为暴,暴且乱,乱天子边,欲谁归罪?罪且及副元帅。今邠人恶子弟以货窜名军籍中,杀害人,如是不止,几日不大乱?大乱由尚书出,人皆曰尚书倚副元帅,不戢士。然则郭氏功名,其与存者几何?”

      言未毕,晞再拜曰:“公幸教晞以道,恩甚大,愿奉军以从。”顾叱左右曰:“皆解甲散还火伍中,敢哗者死!”太尉曰:“吾未晡食,请假设草具。”既食,曰:“吾疾作,愿留宿门下。”命持马者去,旦日来。遂卧军中。晞不解衣,戒候卒击柝卫太尉。旦,俱至孝德所,谢不能,请改过。邠州由是无祸。

      先是,太尉在泾州为营田官。泾大将焦令谌取人田,自占数十顷,给与农,曰:“且熟,归我半。”是岁大旱,野无草,农以告谌。谌曰:“我知入数而已,不知旱也。”督责益急,农且饥死,无以偿,即告太尉。太尉判状辞甚巽,使人求谕谌。谌盛怒,召农者曰:“我畏段某耶?何敢言我!”取判铺背上,以大杖击二十,垂死,舆来庭中。太尉大泣曰:“乃我困汝!”即自取水洗去血,裂裳衣疮,手注善药,旦夕自哺农者,然后食。取骑马卖,市谷代偿,使勿知。

      淮西寓军帅尹少荣,刚直士也。入见谌,大骂曰:“汝诚人耶?泾州野如赭,人且饥死;而必得谷,又用大杖击无罪者。段公,仁信大人也,而汝不知敬。今段公唯一马,贱卖市谷入汝,汝又取不耻。凡为人傲天灾、犯大人、击无罪者,又取仁者谷,使主人出无马,汝将何以视天地,尚不愧奴隶耶!”谌虽暴抗,然闻言则大愧流汗,不能食,曰:“吾终不可以见段公!”一夕,自恨死。

      及太尉自泾州以司农征,戒其族:“过岐,朱泚幸致货币,慎勿纳。”及过,泚固致大绫三百匹。太尉婿韦晤坚拒,不得命。至都,太尉怒曰:“果不用吾言!”晤谢曰:“处贱无以拒也。”太尉曰:“然终不以在吾第。”以如司农治事堂,栖之梁木上。泚反,太尉终,吏以告泚,泚取视,其故封识具存。

      太尉逸事如右。元和九年月日,永州司马员外置同正员柳宗元谨上史馆。

      今之称太尉大节者出入,以为武人一时奋不虑死,以取名天下,不知太尉之所立如是。宗元尝出入岐周邠斄间,过真定,北上马岭,历亭障堡戍,窃好问老校退卒,能言其事。太尉为人姁姁,常低首拱手行步,言气卑弱,未尝以色待物;人视之,儒者也。遇不可,必达其志,决非偶然者。会州刺史崔公来,言信行直,备得太尉遗事,覆校无疑,或恐尚逸坠,未集太史氏,敢以状私于执事。谨状。

      tài wèi shǐ wéi jīng zhōu cì shǐ shí ,fén yáng wáng yǐ fù yuán shuài jū pú 。wáng zǐ xī wéi shàng shū ,lǐng háng yíng jiē dù shǐ ,yù jun1 bīn zhōu ,zòng shì zú wú lài 。bīn rén tōu shì bào è zhě ,zú yǐ huò cuàn míng jun1 wǔ zhōng ,zé sì zhì ,lì bú dé wèn 。rì qún háng gài qǔ yú shì ,bú qiàn ,zhé fèn jī shé rén shǒu zú ,zhuī fǔ gé wèng àng yíng dào shàng ,tǎn bì xú qù ,zhì zhuàng shā yùn fù rén 。bīn níng jiē dù shǐ bái xiào dé yǐ wáng gù ,qī bú gǎn yán 。

      tài wèi zì zhōu yǐ zhuàng bái fǔ ,yuàn jì shì 。zhì zé yuē :“tiān zǐ yǐ shēng rén fù gōng lǐ ,gōng jiàn rén bèi bào hài ,yīn tián rán 。qiě dà luàn ,ruò hé ?”xiào dé yuē :“yuàn fèng jiāo 。”tài wèi yuē :“mǒu wéi jīng zhōu ,shèn shì ,shǎo shì ;jīn bú rěn rén wú kòu bào sǐ ,yǐ luàn tiān zǐ biān shì 。gōng chéng yǐ dōu yú hòu mìng mǒu zhě ,néng wéi gōng yǐ luàn ,shǐ gōng zhī rén bú dé hài 。”xiào dé yuē :“xìng shèn !”rú tài wèi qǐng 。

      jì shǔ yī yuè ,xī jun1 shì shí qī rén rù shì qǔ jiǔ ,yòu yǐ rèn cì jiǔ wēng ,huài niàng qì ,jiǔ liú gōu zhōng 。tài wèi liè zú qǔ shí qī rén ,jiē duàn tóu zhù shuò shàng ,zhí shì mén wài 。xī yī yíng dà zào ,jìn jiǎ 。xiào dé zhèn kǒng ,zhào tài wèi yuē :“jiāng nài hé ?”tài wèi yuē :“wú shāng yě !qǐng cí yú jun1 。”xiào dé shǐ shù shí rén cóng tài wèi ,tài wèi jìn cí qù 。jiě pèi dāo ,xuǎn lǎo bì zhě yī rén chí mǎ ,zhì xī mén xià 。jiǎ zhě chū ,tài wèi xiào qiě rù yuē :“shā yī lǎo zú ,hé jiǎ yě ?wú dài wú tóu lái yǐ !”jiǎ zhě è 。yīn yù yuē :“shàng shū gù fù ruò shǔ yē ?fù yuán shuài gù fù ruò shǔ yē ?nài hé yù yǐ luàn bài guō shì ?wéi bái shàng shū ,chū tīng wǒ yán 。”xī chū jiàn tài wèi 。tài wèi yuē :“fù yuán shuài xūn sāi tiān dì ,dāng wù shǐ zhōng 。jīn shàng shū zì zú wéi bào ,bào qiě luàn ,luàn tiān zǐ biān ,yù shuí guī zuì ?zuì qiě jí fù yuán shuài 。jīn bīn rén è zǐ dì yǐ huò cuàn míng jun1 jí zhōng ,shā hài rén ,rú shì bú zhǐ ,jǐ rì bú dà luàn ?dà luàn yóu shàng shū chū ,rén jiē yuē shàng shū yǐ fù yuán shuài ,bú jí shì 。rán zé guō shì gōng míng ,qí yǔ cún zhě jǐ hé ?”

      yán wèi bì ,xī zài bài yuē :“gōng xìng jiāo xī yǐ dào ,ēn shèn dà ,yuàn fèng jun1 yǐ cóng 。”gù chì zuǒ yòu yuē :“jiē jiě jiǎ sàn hái huǒ wǔ zhōng ,gǎn huá zhě sǐ !”tài wèi yuē :“wú wèi bū shí ,qǐng jiǎ shè cǎo jù 。”jì shí ,yuē :“wú jí zuò ,yuàn liú xiǔ mén xià 。”mìng chí mǎ zhě qù ,dàn rì lái 。suí wò jun1 zhōng 。xī bú jiě yī ,jiè hòu zú jī tuò wèi tài wèi 。dàn ,jù zhì xiào dé suǒ ,xiè bú néng ,qǐng gǎi guò 。bīn zhōu yóu shì wú huò 。

      xiān shì ,tài wèi zài jīng zhōu wéi yíng tián guān 。jīng dà jiāng jiāo lìng chén qǔ rén tián ,zì zhàn shù shí qǐng ,gěi yǔ nóng ,yuē :“qiě shú ,guī wǒ bàn 。”shì suì dà hàn ,yě wú cǎo ,nóng yǐ gào chén 。chén yuē :“wǒ zhī rù shù ér yǐ ,bú zhī hàn yě 。”dū zé yì jí ,nóng qiě jī sǐ ,wú yǐ cháng ,jí gào tài wèi 。tài wèi pàn zhuàng cí shèn xùn ,shǐ rén qiú yù chén 。chén shèng nù ,zhào nóng zhě yuē :“wǒ wèi duàn mǒu yē ?hé gǎn yán wǒ !”qǔ pàn pù bèi shàng ,yǐ dà zhàng jī èr shí ,chuí sǐ ,yú lái tíng zhōng 。tài wèi dà qì yuē :“nǎi wǒ kùn rǔ !”jí zì qǔ shuǐ xǐ qù xuè ,liè shang yī chuāng ,shǒu zhù shàn yào ,dàn xī zì bǔ nóng zhě ,rán hòu shí 。qǔ qí mǎ mài ,shì gǔ dài cháng ,shǐ wù zhī 。

      huái xī yù jun1 shuài yǐn shǎo róng ,gāng zhí shì yě 。rù jiàn chén ,dà mà yuē :“rǔ chéng rén yē ?jīng zhōu yě rú zhě ,rén qiě jī sǐ ;ér bì dé gǔ ,yòu yòng dà zhàng jī wú zuì zhě 。duàn gōng ,rén xìn dà rén yě ,ér rǔ bú zhī jìng 。jīn duàn gōng wéi yī mǎ ,jiàn mài shì gǔ rù rǔ ,rǔ yòu qǔ bú chǐ 。fán wéi rén ào tiān zāi 、fàn dà rén 、jī wú zuì zhě ,yòu qǔ rén zhě gǔ ,shǐ zhǔ rén chū wú mǎ ,rǔ jiāng hé yǐ shì tiān dì ,shàng bú kuì nú lì yē !”chén suī bào kàng ,rán wén yán zé dà kuì liú hàn ,bú néng shí ,yuē :“wú zhōng bú kě yǐ jiàn duàn gōng !”yī xī ,zì hèn sǐ 。

      jí tài wèi zì jīng zhōu yǐ sī nóng zhēng ,jiè qí zú :“guò qí ,zhū zǐ xìng zhì huò bì ,shèn wù nà 。”jí guò ,zǐ gù zhì dà líng sān bǎi pǐ 。tài wèi xù wéi wù jiān jù ,bú dé mìng 。zhì dōu ,tài wèi nù yuē :“guǒ bú yòng wú yán !”wù xiè yuē :“chù jiàn wú yǐ jù yě 。”tài wèi yuē :“rán zhōng bú yǐ zài wú dì 。”yǐ rú sī nóng zhì shì táng ,qī zhī liáng mù shàng 。zǐ fǎn ,tài wèi zhōng ,lì yǐ gào zǐ ,zǐ qǔ shì ,qí gù fēng shí jù cún 。

      tài wèi yì shì rú yòu 。yuán hé jiǔ nián yuè rì ,yǒng zhōu sī mǎ yuán wài zhì tóng zhèng yuán liǔ zōng yuán jǐn shàng shǐ guǎn 。

      jīn zhī chēng tài wèi dà jiē zhě chū rù ,yǐ wéi wǔ rén yī shí fèn bú lǜ sǐ ,yǐ qǔ míng tiān xià ,bú zhī tài wèi zhī suǒ lì rú shì 。zōng yuán cháng chū rù qí zhōu bīn tái jiān ,guò zhēn dìng ,běi shàng mǎ lǐng ,lì tíng zhàng bǎo shù ,qiè hǎo wèn lǎo xiào tuì zú ,néng yán qí shì 。tài wèi wéi rén xū xū ,cháng dī shǒu gǒng shǒu háng bù ,yán qì bēi ruò ,wèi cháng yǐ sè dài wù ;rén shì zhī ,rú zhě yě 。yù bú kě ,bì dá qí zhì ,jué fēi ǒu rán zhě 。huì zhōu cì shǐ cuī gōng lái ,yán xìn háng zhí ,bèi dé tài wèi yí shì ,fù xiào wú yí ,huò kǒng shàng yì zhuì ,wèi jí tài shǐ shì ,gǎn yǐ zhuàng sī yú zhí shì 。jǐn zhuàng 。

    辞赋,
  • 作者:柳宗元 朝代:唐代

    永之氓咸善游。一日,水暴甚,有五、六氓乘小船绝湘水。中济,船破,皆游。其一氓尽力而不能寻常。其侣曰:“汝善游最也,今何后为?”曰:“吾腰千钱,重,是以后。”曰:“何不去之?”不应,摇其首。有顷,益怠。已济者立岸上呼且号曰:“汝愚之甚,蔽之甚,身且死,何以货为?”又摇其首。遂溺死。吾哀之。且若是,得不有大货之溺大氓者乎?于是作《哀溺》。

    yǒng zhī máng xián shàn yóu 。yī rì ,shuǐ bào shèn ,yǒu wǔ 、liù máng chéng xiǎo chuán jué xiāng shuǐ 。zhōng jì ,chuán pò ,jiē yóu 。qí yī máng jìn lì ér bú néng xún cháng 。qí lǚ yuē :“rǔ shàn yóu zuì yě ,jīn hé hòu wéi ?”yuē :“wú yāo qiān qián ,zhòng ,shì yǐ hòu 。”yuē :“hé bú qù zhī ?”bú yīng ,yáo qí shǒu 。yǒu qǐng ,yì dài 。yǐ jì zhě lì àn shàng hū qiě hào yuē :“rǔ yú zhī shèn ,bì zhī shèn ,shēn qiě sǐ ,hé yǐ huò wéi ?”yòu yáo qí shǒu 。suí nì sǐ 。wú āi zhī 。qiě ruò shì ,dé bú yǒu dà huò zhī nì dà máng zhě hū ?yú shì zuò 《āi nì 》。

    辞赋,